Maqolada O‘zbekistonda tadbirkorlik subyektlarining barqarorlik reytingini joriy etilishi hamda soliq tizimida amalga oshirilayotgan ayrim muhim islohotlar, barqarorlik reytingini xorij mamlakatlar tajribasi, reytingni aniqlash ko‘rsatkichlari va baholash metodikalari hamda uning mezonlaridan samarali foydalanish bo‘yicha tadqiqotlar olib borilgan va sababchi omillar tahlil qilinib, ilmiy-amaliy xulosa va takliflar ishlab chiqilgan.
Ushbu maqola ESG tamoyillarining korxonalarning uzoq muddatli barqarorligini ta’minlashdagi o‘rnini o‘rganishga bag‘ishlanadi. ESG tamoyillari ekologik, ijtimoiy va boshqaruv sohalaridagi mas'uliyatlarni korxonalarning biznes faoliyatida amaliyotlarga tatbiq etish orqali nafaqat jamiyat va atrof-muhitga foyda keltirish, balki korxonaning uzoq muddatli rivojlanishini va barqarorligini ham ta'minlashga yordam beradi. Maqolada ESG tamoyillarining asosiy elementlari, ularning korxonalarning iqtisodiy samaradorligi va obro‘siga ta'siri hamda bu tamoyillarni muvaffaqiyatli amalga oshirgan kompaniyalar misolida tahlil qilinadi.
Ushbu tadqiqot toʻgʻridan-toʻgʻri xorijiy investitsiyalar, xususan, raqamli sektor Oʻzbekistonda ekologik barqarorlikka qanday taʼsir qilishini oʻrganadi. To'g'ridan-to'g'ri investitsiyalar iqtisodiy o'sishni qo'llab-quvvatlaydi, lekin CO₂ chiqindilarini ko'paytirishi mumkin, bu esa ekologik muammolarni keltirib chiqarishi mumkin. Ekonometrik tahlil orqali tadqiqot to'g'ridan-to'g'ri investitsiyalar oqimi va CO₂ emissiyasi o'rtasida o'rtacha ijobiy korrelyatsiyani aniqladi, bu esa to'g'ridan-to'g'ri investitsiyalarning o'sishi emissiyalarni oshirishi mumkinligini ko'rsatadi. Bu ikki tomonlama taʼsir Oʻzbekistonni iqtisodiy rivojlanish va atrof-muhitni muhofaza qilish muvozanatiga chorlaydi. Siyosatchilar barqaror to'g'ridan-to'g'ri investitsiyalarni rag'batlantirish bilan birga mustahkam ekologik siyosatni qabul qilishga chaqiriladi. Tadqiqot raqamli toʻgʻridan-toʻgʻri investitsiyalarni Oʻzbekistonning ekologik va ijtimoiy maqsadlariga moslashtirish boʻyicha tushuncha va tavsiyalarni taqdim etadi.
Развитие производства и экономическая устойчивость компании неразрывно связаны с её персоналом. Производственные процессы, по большей части, основаны на человеческом труде. Каждая выполняемая задача, в конечном счёте, является результатом человеческих усилий, и эффективность этих усилий напрямую отражается на экономических показателях компании. В этой статье исследуется важнейшая связь между управлением персоналом и экономической устойчивостью, охватывающая ключевые аспекты кадровой политики, включая формирование здоровой и способной команды, состав и квалификацию персонала с учётом демографических факторов, а также их стратегическое размещение в производственном процессе. Это подчёркивает важность своевременной адаптации к изменениям в производстве и условиях труда, а также интеграции научно-технических достижений и внедрения новых технологий производства. Кроме того, в статье приводится практический пример, анализирующий текущее состояние использования рабочей силы в конкретном хозяйствующем субъекте, по итогам которого даются практические рекомендации, направленные на оптимизацию вклада сотрудников, особенно их интеллектуального и физического потенциала.
Mazkur maqolada iqtisodiyotda tabiiy resurslardan samarali foydalanish va ularni boshqarishning asosiy yoʻnalishlari tahlil qilingan. Ilmiy tahlillar asosida resurslardan oqilona foydalanishning iqtisodiy va ekologik ahamiyati, shuningdek, xalqaro tajribalardan kelib chiqqan holda samarali boshqaruv mexanizmlari oʻrganiladi. Amaliyotda resurs tejovchi texnologiyalarni joriy etish, qayta tiklanadigan energiya manbalarini kengaytirish, ekologik siyosatni kuchaytirish va xalqaro hamkorlikni rivojlantirish boʻyicha amaliy tavsiyalar berilgan. Iqtisodiyotda tabiiy resurslardan foydalanishni boshqarishda innovatsion yondashuvlar va davlat siyosatining ahamiyati ilmiy asosda yoritilgan.
Мақолада корхоналарни ер қаъридан фойдаланганлик учун солиққа тортишнинг объектив зарурлиги, унинг иқтисодий аҳамияти ва услубий асослари таҳлил қилинади. Ер ости ресурсларидан фойдаланиш жараёнида солиқ сиёсати муҳим восита бўлиб, давлат бюджети даромадларини шакллантириш, табиий ресурслардан самарали фойдаланиш ва экологик барқарорликни таъминлашда катта аҳамиятга эга. Шунингдек, мақолада халқаро тажриба таҳлил қилиниб, Ўзбекистон учун самарали моделлар таклиф қилинади.
Мақолада суғурта соҳасининг ривожланишида манфаатдор томонларнинг таъсир қилиш воситалари, уларнинг манфаатлари, компания барқарорлигининг ички ва ташқи омилларга таъсири, ҳамда ўзгаришларга жавоб бериш қобилияти, манфаатдор томонларнинг умумий тизими ва уларнинг қизиқиш соҳалари ҳамда улар билан боғлиқ муаммолар таҳлил қилинган.
O‘zbekiston o‘zining boy madaniy merosi va Ipak yo‘lidagi strategik joylashuvi bilan turizmni rivojlantirish uchun ulkan salohiyatga ega. Biroq, moliyaviy cheklovlar sektorning to‘liq o‘sishiga to‘sqinlik qildi. Ushbu maqola innovatsion moliyaviy mexanizmlar, jumladan, davlat-xususiy sheriklik (PPP), yashil obligatsiyalar, turizm investitsiya fondlari va kraudfanding platformalarining O‘zbekiston turizm sohasi rivojlanishiga ta’sirini o‘rganadi. Tadqiqot ushbu vositalarning infratuzilmani rivojlantirish, xususiy sektor ishtirokini oshirish va barqarorlikni oshirishdagi rolini ta’kidlaydi.
Maqolada raqamli iqtisodiyotni rivojlantirishda aholining moliyaviy savodxonlik darajasining o‘rni va ahamiyati, xorijiy va mahalliy olimlarning bu boradagi fikr va mulohazalari, moliyaviy savodxonlikni oshirish yo‘nalishlari, moliyaviy xizmatlar hajmining ortishi natijasida iqtisodiyot tarmoqlarining yanada rivojlantirish maslalari tahlil qilindi. Ilmiy izlanishlar natijasida tegishli tartibda xulosa va takliflar keltirib o‘tildi.
Ushbu maqola "Paxta-to'qimachilik klasterlarining iqtisodiy rivojlanishdagi roli va ta'siri" mavzusida yozilgan bo‘lib, paxta-to‘qimachilik klasterlarining iqtisodiy va ijtimoiy rivojlanishdagi ahamiyatini o‘rganadi. Maqola paxta-to‘qimachilik klasterlarining ish o‘rinlari yaratish, mahalliy iqtisodiyotni qo‘llab-quvvatlash, eksport salohiyatini oshirish va ijtimoiy mas'uliyatni bajarish kabi iqtisodiy va ijtimoiy ta'sirlarini tahlil qiladi. Shu bilan birga, ekologik barqarorlik va barqaror rivojlanish strategiyalarining ahamiyati haqida ham muhokama qilinadi. Tahlil qilingan metodologiya, statistik ma’lumotlar va amaliy misollar orqali klasterlarning iqtisodiy rivojlanishga qo‘shgan hissasi chuqur o‘rganiladi. Maqola paxta-to‘qimachilik klasterlarining muvaffaqiyatli faoliyatini tushunishga va kelajakdagi strategiyalarni ishlab chiqishga yordam beradi.
Ushbu maqolada O‘zbekistonda korporativ sektorda moliyalashtirish mexanizmlarining amaldagi holati, mavjud tizimdagi muammolar va ularni hal qilish bo‘yicha takliflar yoritiladi. Xalqaro tajriba asosida O‘zbekiston sharoitiga mos keladigan samarali moliyalashtirish strategiyalari ishlab chiqilib, moliyaviy diversifikatsiyalash, investorlar ishonchini oshirish va korporativ boshqaruvni takomillashtirish orqali barqaror moliyalashtirish tizimini shakllantirish yo‘llari taklif etiladi.
Maqola soliq tekshiruvi tadbirlarining byudjet tizimiga taʼsirini oʻrganish, ularning samaradorligi va rivojlanish istiqbollarini tahlil qilishga bagʻishlangan. Maqolada soliq tekshiruvlarining asosiy maqsad va vazifalari, ularning byudjet uchun ijobiy va salbiy oqibatlari muhokama qilinadi. Soliq tekshiruvlarining soliq tushumlarini koʻpaytirish, soliq intizomini yaxshilash va yashirin iqtisodiyotga qarshi kurashishdagi taʼsiriga alohida eʼtibor qaratilmoqda. Maqolada, shuningdek, yuqori maʼmuriy xarajatlar bilan bogʻliq muammolar, biznes muhitiga mumkin boʻlgan salbiy taʼsirlar va samarasiz tekshirishlar natijasida yuzaga keladigan xavflar muhokama qilinadi. Soliq nazorati sohasidagi joriy tendensiyalar, jumladan, jarayonlarni avtomatlashtirish va katta maʼlumotlarni tahlil qilish texnologiyalaridan foydalanish tahlil qilinadi. Xulosa oʻrnida, soliq tekshiruvi tizimini takomillashtirishning asosiy yoʻnalishlari, xususan, raqamlashtirish, soliq inspektorlari malakasini oshirish va soliq toʻlovchilar bilan oʻzaro hamkorlikning yanada shaffof tizimini yaratish kabilar alohida taʼkidlandi. Maqolada soliq tekshiruvlari samaradorligini va byudjet tizimining barqarorligini oshirish maqsadida ularni optimallashtirish boʻyicha tavsiyalar berilgan.
Ushbu maqolada huquqiy, moliyaviy va operatsion jihatlar koʻrsatilib, aksiyadorlik jamiyatlarida huquqni tekshirishning roli, ahamiyati va metodologiyasi koʻrib chiqiladi. U tegishli tekshirish qanday xavflarni kamaytirishi, korporativ boshqaruvni yaxshilashi va meʼyoriy-huquqiy bazaga rioya etilishini taʼminlashini oʻrganadi. Tadqiqot shuningdek, samarali tekshiruvni oʻtkazishdagi qiyinchiliklarni muhokama qiladi va uning samaradorligini oshirish uchun eng yaxshi amaliyotlarni taklif qiladi. Maqolada amaliy tadqiqotlar va tahlillar orqali aksiyadorlar manfaatlarini himoya qilish va korporativ barqarorlikni taʼminlashda sinchkovlik bilan tekshirish muhimligini taʼkidlaydi.
Ushbu maqolada Oʻzbekistonning barqaror rivojlanish koʻrsatkichlari tahlil qilinadi. Tadqiqot muvozanatli ijtimoiy-iqtisodiy oʻsishga erishish uchun qayta tiklanadigan energiya va raqamli transformatsiyaning dolzarbligi ortib borayotganini taʼkidlaydi. Tadqiqot 2014-yildan 2023-yilgacha boʻlgan milliy maʼlumotlarni baholovchi Barqaror Rivojlanish Maqsadlari (BRM) asosida indeks tahlilini qoʻllaydi. Topilmalar masʼuliyatli isteʼmol va iqlim choralari boʻyicha sezilarli yutuqlarni koʻrsatadi, shu bilan birga, qashshoqlikni qisqartirish va sanoat innovatsiyalarida muammolar saqlanib qolmoqda. Barqarorlikni oshirish uchun Oʻzbekiston qayta tiklanadigan energiyadan foydalanishni kengaytirishi, chiqindilarni boshqarishni yaxshilashi va raqamli islohotlarni ragʻbatlantirishi kerak.
Мақола венчур инвесторлар ва стартапларни турли рисклардан ҳимоя қилишнинг муҳим таркибий қисмига айланиб бораётган венчур капитални суғурталаш бозори таҳлилига бағишланган. Венчур капиталининг ривожланиши ва стартаплар сонининг кўпайиши билан ноаниқлик ва бизнесдаги мумкин бўлган муваффақиятсизликлардан келиб чиқадиган молиявий йўқотишларни минималлаштиришга қаратилган суғурта маҳсулотларига эҳтиёж ортиб бормоқда. Мақолада, шунингдек, венчур капитали учун рискларни бошқариш стратегияларининг муҳимлиги ва стартапларнинг узоқ муддатли барқарорлигини таъминлаш учун суғурта механизмлари зарурлиги таъкидланган.
O‘zbekistondagi nodavlat oliy ta’lim muassasalari moliyaviy menejmentning nazariy asoslarini chuqur o‘rganish-mamlakat ta’lim manzarasida xususiy ta’lim tashkilotlarining ro‘li oshib borayotganini hisobga oladigan bo‘lsak muhim hisoblanadi. Ushbu tadqiqotda moliyaviy menejmentning asosiy elementlari taqdim etilgan, hamda oliy ta’lim bilan bog‘liq nodavlat tashkilotlarda moliyaviy boshqaruvning amaliy, huquqiy va strukturaviy jihatlari haqida tushunchalar va ma’lumotlar berilgan. Bundan tashqari, Oʻzbekiston Respublikasidagi nodavlat ta’lim tashkilotlarini moliyalashtirishning asosiy mexanizmlari sanab o‘tilgan, hamda davlat va nodavlat institutlari oʻrtasidagi moliyaviy strategiyalarning qiyosiy tahlili natijasi taqdim etilgan. Yakuniy natijalar nodavlat oliy ta’lim tashkilotlari (NOTT) moliyaviy barqarorlikka qanday erishishi va shu tariqa kengroq milliy rivojlanish maqsadlariga hissa qo‘shishi mumkinligini chuqurroq tushunish imkonini beradi.
Maqolada chakana sug‘urtani rivojlantirish bo‘yicha xalqaro tajribalar tahlil qilinadi hamda ularni O‘zbekiston Respublikasi sharoitiga moslashtirish imkoniyatlari ko‘rib chiqiladi. Swiss Re Institute – Global Insurance Outlook 2024 hisobotiga va boshqa nufuzli manbalarga asoslanib, sug‘urta sohasidagi global tendensiyalar – raqamlashtirish, integratsiyalashgan (embedded) sug‘urta, mikrosug‘urta va texnologik innovatsiyalar (insurtech) yoritilgan. Hindiston, Keniya va Qozog‘iston tajribalari bilan solishtirma tahlil o‘tkazilib, O‘zbekistonda mavjud to‘siqlar aniqlanadi va transformatsiya yo‘nalishlari belgilanadi.