Turizm jahon iqtisodiyotining yuqori daromadli va tez oʻsib borayotgan sektorlaridan biri. Iqtisodiy sektor nafaqat mamlakatlar, balki ayrim mintaqalarning iqtisodiyotida salmoqli oʻrinni egallab borishi, undagi boshqaruv jarayonlarini takomillashtirish masalalarini yuzaga chiqardi. Turizmning asosiy xususiyati, ishlab chiqarishdan farqli oʻlaroq, resurslarni samarali boshqarish natijasida ularning tugab ketishini oldini olishdadir. Ushbu maqolada turistik resurslarni boshqarish va samarali boshqaruvni takomillashtirish mexanizmlarini tashkil etishda xorij tajribasi oʻrganildi, tahlil qilindi, uning asosiy omillari aniqlandi, hamda xorij tajribasini Oʻzbekistonda qoʻllash doirasida amaliy taklif va tavsiyalar ishlab chiqildi.
Davlat xaridlari iqtisodiy tizimning muhim tarkibiy qismlaridan biri bo'lib, ular davlatning byudjet mablag'larini samarali taqsimlash va ijtimoiy-iqtisodiy vazifalarni amalga oshirishda asosiy rol o'ynaydi. Davlat xaridlarining kelib chiqishi qadimgi davrlarga borib taqaladi va ularning rivojlanish bosqichlari vaqt o'tishi bilan o'zgarib, zamonaviy talablarga moslashgan. Boshlang'ich bosqichlar oddiy tovar almashinuvidan iborat bo'lgan bo'lsa, hozirgi kunda davlat xaridlari elektron platformalar va xalqaro standartlarga asoslangan boshqaruv tizimini o'z ichiga olgan kompleks jarayonga aylandi.
Ushbu maqolada Oʻzbekistonning barqaror rivojlanish koʻrsatkichlari tahlil qilinadi. Tadqiqot muvozanatli ijtimoiy-iqtisodiy oʻsishga erishish uchun qayta tiklanadigan energiya va raqamli transformatsiyaning dolzarbligi ortib borayotganini taʼkidlaydi. Tadqiqot 2014-yildan 2023-yilgacha boʻlgan milliy maʼlumotlarni baholovchi Barqaror Rivojlanish Maqsadlari (BRM) asosida indeks tahlilini qoʻllaydi. Topilmalar masʼuliyatli isteʼmol va iqlim choralari boʻyicha sezilarli yutuqlarni koʻrsatadi, shu bilan birga, qashshoqlikni qisqartirish va sanoat innovatsiyalarida muammolar saqlanib qolmoqda. Barqarorlikni oshirish uchun Oʻzbekiston qayta tiklanadigan energiyadan foydalanishni kengaytirishi, chiqindilarni boshqarishni yaxshilashi va raqamli islohotlarni ragʻbatlantirishi kerak.
Ushbu maqolada yaxshi korporativ boshqaruv dastaklarini tizimli ravishda qo‘llashning aksiyadorlik jamiyatlarining kapital qiymatiga ta’siri o‘rganiladi. O‘zbekistonning yetakchi listingdagi kompaniyalari bo‘yicha empirik ma’lumotlardan foydalanilgan holda, kuzatuv kengashi mustaqilligi, audit qo‘mitalari, dividend siyosati, gender xilma-xilligi va manfaatdor tomonlar bilan muloqotni o‘z ichiga olgan integratsiyalashgan model taklif etiladi. Regressiya tahlili ushbu boshqaruv mexanizmlarining birgalikda qo‘llanishining Tobin Q ko‘rsatkichiga ijobiy ta’sir qiladi va bu agentlik nazariyasi, resursga asoslangan yondashuv hamda manfaatdor tomonlar nazariyasi doirasidagi ilmiy asoslarni tasdiqlaydi.
Ushbu maqola Oʻzbekiston tijorat banklarining ustav kapitalidan foydalanish samaradorligini baholash uchun asosiy koʻrsatkich boʻlgan kapital rentabelligi (ROE) koʻrsatkichini tahlil qilishga qaratilgan. 1999-2023 yillar oraligʻida mamlakatda faoliyat yuritgan tijorat banklari toʻrt guruhga ajratilgan holda mulkchilik shakli boʻyicha ROE oʻrtasidagi farqlar oʻrganildi. Tahlil natijalariga koʻra, davlat bilvosita egalik qiluvchi banklar eng yuqori oʻrtacha ROEga ega boʻlgan boʻlsa, davlat bevosita egalik qiluvchi banklar eng past darajadagi kapital rentabelligini namoyon etdi. Xususiy banklar yuqori darajada tebranuvchanlikka ega boʻlib, bu ularning faoliyatida ortiqcha xavf mavjudligini koʻrsatadi. Xorijiy banklarning kapitaldan foydalanish samaradorligi esa barqaror boʻlib, ular tahlil davrining soʻnggi yillarida ijobiy oʻsishni namoyish etdi. Ushbu tadqiqot tijorat banklarining samaradorligini oshirishga qaratilgan siyosat va strategiyalarni ishlab chiqishda foydali boʻlishi mumkin.
The article is devoted to studying the mechanisms of effective management of family business activities in the Republic of Uzbekistan. In a rapidly changing economic environment, family business is becoming an important element of the sustainable development of the country's economy. The author analyzes modern management models, identifies the key problems and difficulties family enterprises face, and offers recommendations for their optimization. Special attention is paid to implementing innovative strategies, using digital technologies, and adapting to market requirements.
Ushbu maqolada turizm sohasida xalqaro hamkorlikni kengaytirish, taʼlimda til koʻnikmalari va texnologiyalarni integratsiya qilishga keng eʼtibor qaratilgan. Fransiya, Birlashgan Qirollik, Germaniya, Shveysariya, Italiya va Avstraliya kabi turizm sohasi rivojlangan mamlakatlar bilan taʼlim sohasida hamkorlik qilish, kadrlar almashish va qoʻshma ilmiy tadqiqotlar olib borish orqali turizm va mehmonxona sohasida sifatli kadrlar tayyorlash mumkinligi boʻyicha taklif va tavsiyalar berilgan.
Mazkur maqoladabankning kredit siyosati, uning bank resurslarini joylashtirishdagi o‘rni, tijorat banklari kredit siyosatining mezonlari va muammoli kreditlarni boshqarishning zamonaviy usullari haqida so‘z boradi. Shuningdek, maqola davomida tijorat banki kredit portfeli, uning mohiyati va shakllanishi masalalariga ham alohida to‘xtalib o‘tilgan.
Mazkur maqolada tijorat banklarining kambag‘allikni qisqartirish jarayonidagi ishtirokini oshirish masalalari tahlil qilinadi. Banklarning kredit siyosati, moliyaviy inklyuziya, mikroqarzlar va ijtimoiy loyihalarni moliyalashtirish orqali kambag‘allikni kamaytirishdagi o‘rni muhokama qilinadi. Shuningdek, xalqaro tajribalar asosida tijorat banklarining ijtimoiy mas’uliyatini kuchaytirish va moliyaviy xizmatlarning ommabopligini oshirish yo‘llari taklif etiladi.