Mazkur maqolada kognitiv ta’lim texnologiyalari asosida o‘quvchilarning muammolarni hal etish qobiliyatlarini shakllantirish bo‘yicha ma’lumot va tavsiyalar berilgan. Shuningdek, muammolarni hal etishda o‘quvchilarda mavjud bo‘lgan qiyinchilik va to‘siqlar haqida to‘xtalib o‘tilgan.
Mazkur maqolada respublikamizda so‘nggi yillarda mamlakatda soliq va moliya sohalarida tadbirkorlik faoliyatini yuritish uchun qulay shart-sharoitlar yaratish, investitsiya muhitini yaxshilash hamda biznes doiralarining ishonchini yanada mustahkamlashga qaratilgan keng ko‘lamli islohotlar yoritilgan. Shu bilan birga, iqtisodiyotda yashirin aylanma savdo va umumiy ovqatlanish, avtotransportda tashish, uy-joy qurilishi va ta’mirlash, turarjoy xizmatlarini ko‘rsatish kabi sohalar o‘rganilib, xorij tajribasi, mamlakatimizda uni qo‘llash bo‘yicha ilmiy-amaliy xulosa va takliflar shakllantirilgan.
Ushbu maqolada raqamli iqtisodiyotning zamonaviy iqtisodiyotni rivojlantirishdagi roli tahlil qilinadi. Axborot-kommunikatsiya texnologiyalarining (AKT) jadal rivojlanishi tufayli paydo boʻlgan raqamli iqtisodiyot global iqtisodiy jarayonlarga chuqur taʼsir koʻrsatmoqda. Maqolada raqamli iqtisodiyotning asosiy tarkibiy qismlari, jumladan, elektron tijorat, Fintex, katta maʼlumotlar tahlili, sunʼiy intellekt va bulutli texnologiyalar koʻrib chiqiladi. Ushbu texnologiyalar ishlab chiqarish samaradorligini oshirish, yangi ish oʻrinlari yaratish, innovatsiyalarni ragʻbatlantirish va bozorga kirishni osonlashtirish orqali iqtisodiy oʻsishga sezilarli hissa qoʻshmoqda. Shu bilan birga, maqolada raqamli tengsizlik, kiber xavfsizlik va maʼlumotlar xavfsizligi kabi raqamli iqtisodiyotning rivojlanishi bilan bogʻliq boʻlgan muammolar ham muhokama qilinadi. Maqola yakunida raqamli iqtisodiyotning ijobiy va salbiy tomonlarini muvozanatlash orqali barqaror va inklyuziv iqtisodiy oʻsishga erishish yoʻllari taklif etiladi.
Keyingi yillarda dunyo mamlakatlari qisqa va uzoq muddatli budjet-soliq siyosatiga oid strategiyasini ishlab chiqishda soliq to‘lovchilar tomonidan soliqdan qochish holatlari oldini olish va uni kamaytirishning turli xil mexanizmlarini joriy etishga alohida e’tibor bermoqda. Shu bilan birgalikda noqonuniy moliyaviy oqimlarni kamaytirish, soliq to‘lovchilar tomonidan soliqdan qochish holatlarini keltirib chiqaruvchi omillarni tahlil qilish, yashirin iqtisodiyotni kamaytirish orqali soliq to‘lashdan bo‘yin tovlash jarayonlarining ilmiy-nazariy jihatlariga qaratilgan ilmiy tadqiqot ishlarini olib borish ustuvor yo‘nalishlardan biri bo‘lib qolmoqda. Shu bilan birga, sohalar o‘rganilib, xorij tajribasi, mamlakatimizda uni qo‘llash bo‘yicha ilmiy-amaliy xulosa va takliflar shakllantirilgan.
Ushbu maqolada turizm korxonalari faoliyatining asosiy koʻrsatkichlari boʻyicha aniq innovatsion mexanizmlarning samaradorligi oʻrganilib, jahonda ushbu sohani rivojlantirish uchun amalga oshirilayotgan eng soʻnggi innovatsion mexanizmlar, sunʼiy intellekt asosidagi bronlash tizimlari, virtual reallik sayohatlari, barqaror turizm tashabbuslari kabi yoʻnalishlar va ularning natijadorligi oʻrganilgan.
Maqolada biznesni raqamlashtirish jarayonida yosh tadbirkorlar duch keladigan asosiy muammolar muhokama qilinadi. Texnologik va moliyaviy to‘siqlar jumladan, yangi raqamli yechimlarni amalga oshirish uchun mablag‘ yetishmasligi va tadbirkorlarning raqamli savodxonligi pastligi tahlil qilingan. Shuningdek, u tashkiliy madaniyatning o'zgarishi bilan bog'liq ijtimoiy-madaniy to'siqlar va raqamli transformatsiyaning noaniqligi bilan bog'liq xavflarga e'tibor qaratadi. Maqolada, shuningdek, ushbu muammolarni bartaraf etish bo'yicha tavsiyalar, jumladan, institutsional yordam yaratish, ta'lim dasturlarini ishlab chiqish va moliyaviy inklyuzivlikni yaxshilash zarurati muhokama qilinadi. Olimlar tomonidan olib borilgan tadqiqotlar natijalari, shuningdek, kichik va o'rta biznesni raqamlashtirishni qo'llab-quvvatlovchi tashkilotlarning ma'lumotlari taqdim etilgan.
Moliyaviy hisobot xalqaro standartlari bugungi kunda global iqtisodiyotning ajralmas qismiga aylangan. Ularning asosiy maqsadi moliyaviy hisobotlarni ishlab chiqishda yagona yondashuvni taʼminlash, xalqaro miqyosda taqqoslashni osonlashtirish va investorlar uchun shaffoflikni oshirishdir. Xalqaro moliyaviy hisobot standartlari koʻplab mamlakatlar tomonidan qabul qilingan boʻlib, bu biznes jarayonlarini muvofiqlashtirish, kompaniyalar faoliyatining samaradorligini baholash, va moliyaviy axborotni standartlashtirish uchun katta ahamiyatga ega. Shu bilan birga, hisob tizimining xalqaro standartlarga moslashishi, kompaniyalar uchun nafaqat qonuniy talablarni bajarish, balki biznes jarayonlarida raqobatbardoshlikni oshirish uchun ham muhimdir. Ushbu maqolada, moliyaviy hisobot xalqaro standartlarining hisob tizimidagi integratsiyasi, uning mohiyati va foydalari, shuningdek, joriy qilish jarayoni va xalqaro mamlakatlar tajribasi haqida soʻz yuritiladi.
Keyingi yillarda dunyo mamlakatlari qisqa va uzoq muddatli byudjet-soliq siyosatiga oid strategiyasini ishlab chiqishda soliq to‘lovchilar tomonidan soliqdan qochish holatlari oldini olish va uni kamaytirishning turli xil mexanizmlarini joriy etishga alohida e’tibor bermoqda. Shu bilan birga, sohalar o‘rganilib, xorij tajribasi, mamlakatimizda uni qo‘llash bo‘yicha ilmiy-amaliy xulosa va takliflar shakllantirilgan.
Investitsion jarayonlarda interaktiv geoaxborot xaritalarini yaratish xorijiy tajribada samarali qo‘llanilib, sarmoyadorlar uchun muhim ma’lumotlarni ochiq taqdim etishga xizmat qiladi. Misrning sanoat investitsiyalari xaritasi bu borada yaxshi namuna bo‘lib, sarmoyadorlarga infratuzilma, resurslar va sanoat zonalari haqida real vaqt rejimida ma'lumot beradi. Bu usul investitsiya qarorlarini samarali qabul qilish va iqtisodiy rivojlanishni qo‘llab-quvvatlashga yordam beradi. O‘zbekiston ham bu yondashuvni tatbiq etishi mumkin.
Hozirgi kunda rivojlanayotgan davlatlarda, jumladan, О‘zbekistonda ham plastik kartochkalar texnologiyasi jadal rivojlanib bormoqda. Plastik kartochkalardan foydalanishni takomillashtirish va naqd pulsiz hisob-kitob tizimini keng joriy etish maqsadida bir qator me’yoriy-huquqiy hujjatlar qabul qilindi.
Ushbu maqolada nodavlat notijorat tashkilotlarida buxgalteriya hisobini yuritish, takomillashtirish masalalari va oʻziga xos xususiyatlari haqida ma’lumotlar keltirilgan.
Maqolada sanoat tarmoqlarini hududiy rivojlantirishning tashkiliy-iqtisodiy mexanizmlari hozirgi kundagi dolzarb mavzulardan biri ekanligi, hamda uni oshirishga qaratilgan bir qancha olimlarning fikr-mulohazalari bayon etilgan. Sanoat tarmoqlarini hududiy rivojlantirishning tashkiliy-iqtisodiy mexanizmlari sxema ko‘rinishda, sanoat tarmog‘ining hududiy ixtisoslashuv strukturasi ko‘rsatib o‘tilgan. Sanoat rivojlanishining tabiiy resurslarga bog‘liqligi, sanoat tarmoqlarining o‘zaro energiya ta’minoti grafigi, sanoatning telekommunikatsiya va axborot texnologiyalari (ICT) bilan bog‘liqligi yoritilib berilgan va bu bo‘yicha xulosa va takliflar berilgan.
Ушбу тадқиқотда Ўзбекистонда аёлларнинг рақамли трансформацияга мослашуви жараёни комплекс ўрганилган. Гендер рақамли тафовут индекси асосида мамлакатимизда хотин-қизларнинг рақамли технологиялардан фойдаланиш даражаси, уларнинг рақамли кўникмалари ва рақамли трансформацияга мослашув жараёнидаги асосий муаммолар таҳлил қилинган. Тадқиқот давомида статистик маълумотлар, қиёсий таҳлил, сегментлаш, хорижий мамлакатлар тажрибаси чуқур ўрганилган. Гендер рақамли тафовут индексининг методологияси таҳлил қилинган ва хотин-қизларнинг ахборот-коммуникация технологияларидан фойдаланиш даражасини SPSS дастури ёрдамида баҳолаш амалга оширилган. Натижада аёлларнинг рақамли трансформацияга мослашувини тезлаштириш, рақамли кўникмаларини ошириш ва гендер рақамли тафовутни камайтириш бўйича илмий асосланган таклиф ва тавсиялар ишлаб чиқилган.
