Maqola texnika sohasidagi oliy ta'lim muassasalarida ta'lim sifatini baholash va boshqarish muammolari tahlil qilinadi. Unda zamonaviy ta'lim tizimida o'qitish jarayonlarining sifatini oshirish va ta’lim sifatini boshqarish usullari muhokama qilingan. Shuningdek, talabalarning o‘zlashtirish ko‘rsatkichlarini baholashda statistik yondashuvlarning qo‘llanishi va bu yondashuvlarning ta'lim sifati monitoringida ahamiyati yoritib berilgan. Maqola natijalari texnika yo‘nalishidagi oliy o‘quv yurtlari uchun ta'lim sifatini oshirishda muhim ilmiy-amaliy tavsiyalarni o‘z ichiga oladi.
Ushbu maqola turizm sohasida xizmat sifatining mohiyati, unga ta’sir qiluvchi omillar va turizm kompaniyalari uchun strategik ahamiyatini o‘rganishga bag‘ishlangan. Unda xizmat sifati tushunchasi evolutsiyasi, nazariy asoslari va SERVQUAL modeli kabi asosiy tushunchalar batafsil tahlil qilingan. Maqola xizmat sifatining madaniy, ijtimoiy va texnologik jihatlarini hamda insoniy hissiyotlar va zamonaviy texnologiyalarning integratsiyasi orqali takomillashib borayotganini ko‘rsatib o‘tgan.Maqolada xizmat sifati o‘lchovlari va ularga ta’sir qiluvchi omillar nazariy va empirik adabiyotlar asosida tahlil qilinib, xizmat sifatini yaxshilash orqali turizm sohasining barqaror rivojlanishiga erishish mumkinligi ta’kidlangan.
Ушбу мақолада олий таълимни модернизация қилишнинг замонавий концепцияларида асосий эътибор таьлим сифатини бахолаш, меҳнат бозорида рақобатбардош мутахассисларни тайёрлашга қаратилганлиги, олий таълим тизими ва меҳнат бозорининг ўзаро алоқадорлиги асосида таълим сифатини оширишнинг инновацион модели ҳамда ҳудудлар даражасида олий таълим муассасаларида таълим сифатини бошқаришни таъминловчи субъектлар таҳлил амалга оширилган.
Maqolada turmush darajasini oshirish masalasi jamiyat oldidagi asosiy qiyinchiliklardan biri sifatida ko'rib chiqiladi. U turmush darajasini oshirishga ta'sir qiluvchi asosiy omillarni va bu maqsadga erishish yo'llarini o'rganadi. Maqolada iqtisodiy o'sish va barqarorlik, ta'lim va bilimga kirish, sog'liqni saqlash va ijtimoiy himoya, infratuzilma va yashash sharoitlari, texnologiyalarni rivojlantirish va barqaror ekologik siyosat turmush darajasini oshirishning muhim omillari sifatida tahlil qilinadi. Muallif tibbiyot va sog'liqni saqlash, sanoat, infratuzilma va ta'lim sohalarida yangi texnologiyalarni rivojlantirish va qo'llash muhimligiga e'tibor qaratadi. Ta'kidlanishicha, ushbu sohalardagi innovatsiyalar hayot sifatini sezilarli darajada yaxshilaydi va har bir shaxsning imkoniyatlarini kengaytiradi. Shu bilan birga, muallif innovatsion loyihalarni muvaffaqiyatli amalga oshirish uchun tegishli investitsiyalar, huquqiy qo'llab-quvvatlash va turli tomonlarning hamkorligi zarurligini ham ta'kidlaydi. Maqolada zamonaviy innovatsion o'zgarishlar davrida turmush darajasini oshirishga yordam beradigan mumkin bo'lgan rivojlanish yo'llari haqida umumiy ma'lumot berilgan
Maqolada qurilish korxonalarida sifat menejmentini baholashda modellashtirish usullaridan foydalanish hamda qurilishda sifat menejmenti mohiyati va uning xususiyatlari haqida ma’lumotlar keltirilgan.
Turizm sanoati sayohatchilarga ajoyib xizmatlar va taassurotlarni taqdim etishda ko'p jihatdan sohada xizmat ko‘rsatuvchi ishchi kuchining malakasi va ularning xizmat sifatiga usviy bog‘liq hisoblanadi. Shu sababli kadrlar tayyorlashning mustahkam tizimi xodimlarning turizm sohasining o‘zgaruvchan talablari, xalqaro standartlar hamda sayyohlarning ehtiyojlarini qondirish uchun zarur ko‘nikma va bilimlarga ega bo‘lishini ta’minlashda muhim ahamiyatga ega. Biroq, bunday o'quv dasturlarining samaradorligiga turli omillar ta'sir ko'rsatishi mumkin. Ushbu tadqiqot ishimizda turizm sohasida kadrlar tayyorlash tizimining sifatiga ta’sir ko‘rsatishi mumkin bo‘lgan bir nechta jihatlar o'rganiladi. Empirik dalillar va nazariy asoslarga asoslanib, maqolada turizm sohasidagi xodimlarning ish faoliyatini va tashkilot muvaffaqiyatini oshirish uchun o'qitish tizimlarini optimallashtirish va zamonaviylashtirish imkoniyatlari va strategiyalari haqida tushuncha va tavsiyalar beriladi
Мақолада инновацион ривожланиш шароитида замонамизнинг долзарб муаммоларига жавоб берадиган аниқ мақсадларга эга бўлган ҳаёт даражаси ва сифатининг миллий концепциясини шакллантириш йўлларидаги инсон капитали сифатини ошириш ва профессионал кадрлар тайёрлаш масалалари кўрилган, Олий таълим сифатини ошириш ва институтционал муҳитни ўзгартириш учун шарт-шароитлар яратиш инсонлар фаровонлигига хизмат қилувчи омил сифатидалига эътибор берилди.
Ushbu maqolada O‘zbekiston Respublikasining audit tizimini xalqaro tajriba asosida rivojlantirish masalalari keng ko‘lamda o‘rganilgan. Tadqiqotda audit faoliyatini tartibga solishning xalqaro amaliyoti, jumladan AQSH, Buyuk Britaniya, Germaniya va Yaponiya tajribasi tahlil qilingan. Xalqaro audit standartlarini joriy etish, auditorlarning malakasini oshirish va audit sifatini nazorat qilish mexanizmlarini takomillashtirish bo‘yicha ilmiy asoslangan tavsiyalar ishlab chiqilgan. Maqolada O‘zbekiston audit tizimining mavjud holati, yutuq va kamchiliklari tahlil qilinib, uni xalqaro standartlarga moslashtirish yo‘nalishlari belgilangan. Audit faoliyatini tartibga solishning zamonaviy mexanizmlarini joriy etish, kadrlar salohiyatini oshirish va sifat nazoratini kuchaytirish orqali milliy audit tizimining raqobatbardoshligini ta’minlash bo‘yicha xulosalar shakllantirilgan.
Mazkur maqolada ta’lim sifatini oshirishda respublikamizda olib borilayotgan islohotlar, o’quv jarayonini davr talablariga mos holda tashkil etish, malakali kadrlarni tayyorlashda oliy ta’lim muassasalarining o’rni, talabalar salohiyati, professor-o’qituvchilarning kompitentligi va ta’lim jarayonida xorij tajribasining ahamiyati kabi masalalar o’rganilgan.
Iqtisodiy rivojlanishning hozirgi sharoitida kompaniyalarning faoliyat ko‘rsatishi va innovatsion rivojlanishining muhim shartlaridan biri bo‘lib samarali boshqaruv tizimi hisoblanadi. Fаоliyаt yuritаyоtgаn kоmpаniyаlаr bаrqаrоrligi vа rаqоbаtbаrdоshligi ulаrning bоshqаruvigа bevоsitа bоg‘liqdir. Tаshkil etilgаn kоrpоrаtiv bоshqаruv о‘z nаvbаtidа kоmpаniyаning bоzоrdаgi mаvqeyigа, uni mоdernizаtsiyа qilish, rаqаmlаshtirish dаrаjаsigа vа tо‘g‘ridаn-tо‘g‘ri kоmpаniyа xоdimlаrining turmush dаrаjаsigа tа’sir qilаdi.Bugungi kundа kоmpаniyаlаrning bоshqаruv sifаtini bаhоlаshning iqtisоdiy jihаtdаn sаmаrаli vа ilmiy аsоslаngаn usulini, shuningdek, bоshqаruv tizimini tаkоmillаshtirish bо‘yichа tizimli ishlаrni qаndаy tаshkil qilish muhim hisоblаnаdi.
Ушбу маколада инсон капиталининг шаклланишида ҳамда меҳнат бозоридаги мобилликни таъминлашда сифатли таълимнинг ўрни ва аҳамияти атрофлича ёритилади. Мамлакатда узлуксиз профессионал таълимни янги босқичда модернизациялаш истиқоллари ва инсоннинг ҳаёти давомида таълим олиш принциплари асосида инсон капиталининг шаклланиш тенденцияларига эътибор қаратилади.
Ушбу мақолада мамлакат тараққиётини, унинг келажагини таъминлайдиган ёш авлодни соғлом, баркамол ҳамда илмли бўлиб етишиши учун олий таълим хизматларини жаҳон андозаларига мослаштириш зарур қилиб қўйилган. Шу сабабли олиб борилаётган ислоҳотларнинг кўлами ва самарасини янада ошириш ҳар тамонлама етук, замонавий билим ҳамда ҳунарларни пухта эгаллаган ёшларимизга бўлган эҳтиёж кундан – кунга ортиб бораётганлигини инобатга олиб, ривожланган давлатларнинг касб, таълим тажрибаларини мамлакатимиз таълим тизимига тадбиқ этишга алоҳида эътибор қаратилган ҳамда таклиф ва тавсиялар берилган.
Ҳудудларда иқтисодий ўсишни таъминлаш ва аҳоли турмуш сифатини яхшилашнинг ташкилий-иқтисодий ривожланиш ҳолати ҳар бир ҳудуднинг ўзига хос хусусиятларини, табиий ресурслар, демографик вазият, маъмурий-ҳудудий тузилиши ва салоҳиятига қараб иқтисодий ривожлантиришни талаб қилади. Ҳар бир ҳудуд аввало ўз имкониятлари жиҳатидан бир-биридан фарқланади, шунинг учун унинг кенг қамровли ва комплекс баҳолаш имкониятини ўрганганди иқтисодий ўсиш даражаси, барқарор иқтисодий тараққиётни таъминлаш, рақобатбардошлик даражасини, янги иш ўрнининг яратилиши, демографик ҳолат, ижтимоий турмуш ва ижтимоий инфратузилмаси алоҳида эътиборга олиниши лозимлиги тўғрисида тавсиялар берилган.
Ushbu maqolada globallashuv va tijoratlashtirish natijasida ta’lim tizimi boshidan kechirgan o‘zgarishlar ta’kidlanib, ushbu sohadagi hozirgi tendensiyalar ko‘rib chiqildi. Shuningdek, ushbu o‘zgarishlarning ijobiy va salbiy tomonlari ta’kidlanib, axloqiy, sifatli va arzon o‘quv standartlarining ahamiyatli ekanligiga e’tibor qaratilmoqda. Har bir mamlakatning milliy xususiyatlari ham ko‘rib chiqiladi, chunki ular ta’lim tizimining tuzilishi va ustuvorliklariga ta’sir ko‘rsatadigan ta’lim xizmatlari bozorini shakllantirishda muhim rol o‘ynaydi. Shuningdek, shaxs va jamiyatni rivojlantirishga ko‘maklashadigan yanada samarali va innovatsion ta’lim tizimlarini yaratish uchun turli mamlakatlarning ta’lim xizmatlari tajribasini o‘rganish zarurligi haqida fikr yuritildi.
Ushbu tadqiqot bank aktivlari va passivlari o'rtasidagi munosabatlarning bank rentabelligiga ta'sirini o'rganadi, moliyaviy natijalarda aktiv-passivlarni samarali boshqarishning muhim rolini ko'rsatadi. Banklar, birinchi navbatda, kreditlar va investitsiyalar kabi aktivlar bo'yicha olingan foizlar hisobidan daromad oladilar, passivlar bo’yicha foizli xarajatlar, shu jumladan depozitlar va qarzlar bo’yicha to’lanadigan foizlar esa ushbu daromad keltiruvchi aktivlarning moliyalashtirish manbalari tannarxini ifodalaydi. Ushbu ikki element o'rtasidagi muvozanat sof foizli daromadni (NII-Net interest income) va sof foizli marjani (NIM-Net interest margin) aniqlaydi, bu ikkalasi ham rentabellikning asosiy ko'rsatkichlari. Foiz stavkalari spredlari, aktivlar sifati, muddatlarning mos kelmasligi va likvidlikni boshqarish kabi omillar bankning rentabelligiga sezilarli ta'sir ko'rsatadi. Yaxshi boshqariladigan aktiv-passiv aralashmasi daromad barqarorligini oshiradi va foiz stavkalarining o'zgarishi va likvidlik cheklovlari bilan bog'liq risklarni kamaytiradi. Aksincha, noto'g'ri boshqaruv marjaning qisqarishiga, xavfning oshishiga va potentsial moliyaviy beqarorlikka olib kelishi mumkin. Aktivlar va passivlar o'rtasidagi o'zaro bog'liqlikni tushunish va optimallashtirish banklar uchun maksimal rentabellikni oshirish, risklarni boshqarish va raqobatbardosh va tartibga solinadigan muhitda uzoq muddatli o'sishni ta'minlash uchun juda muhimdir. Shu nuqtai nazardan, men ushbu maqolamda bank daromadligini oshirishda sof foizli marjaning ahamiyati, hamda O’zbekiston Respublikasi bank tizimi faoliyatida bank ativlari va passivlari boshqarilishi holati va bank tizimi samaradorligiga ta’sirini ochib berishga harakat qildim.
Mazkur maqolada oliy ta’lim tizimining mamlakat iqtisodiyotiga ta’siri, uning strategik ahamiyati, iqtisodiy o‘sish va innovatsion rivojlanishdagi o‘rni nazariy jihatdan yoritilgan. Shuningdek, oliy ta’limni rivojlantirishdagi muammolar va qiyinchiliklar, jumladan, ta’lim sifati, moliyalashtirish masalalari, mehnat bozori bilan uzviy bog‘liqlik, ilmiy maqola salohiyatining yetarli emasligi kabi omillar tahlil qilingan. Maqolada muallif tomonidan oliy ta’lim tizimini takomillashtirish bo‘yicha tavsiyalar berilgan.
Мақолада молиявий ҳисобот сифатини оширишда солиққа тортиш, мустақил аудит ва ички назоратнинг ўрни муҳим эканлиги асослантирилиб, мақола якунида хулоса шакллантирилган.
Tijorat banklari aktivlar portfellarining sifatini taʼminlash ularning moliyaviy barqarorligi va likvidiligini taʼminlashning zarurligi hozirgi kundagi dolzarb masalalardan biri boʻlib hisoblanadi. Ushbu ilmiy maqolada tijorat banklari aktivlarini samaradorligini oshirish yoʻllari boʻyicha ilmiy taklif va amaliy tavsiyalar ishlab chiqishga harakat qilindi.
Ушбу мақолада олий таълим муассасаларида инновацион бошқарув усулларининг аҳамияти ва уларни амалга оширишда учрайдиган муаммолар чуқур таҳлил қилинган. Инновацион бошқарув таълим жараёни сифатини ошириш, рақобатбардош кадрлар тайёрлаш ва илмий-тадқиқотларни рағбатлантиришга қаратилган тизим сифатида кўриб чиқилган. Сўровнома натижалари асосида инновацион бошқарувни такомиллаштириш учун муҳим омиллар, жумладан, кадрлар салоҳияти, молиялаштириш ва ахборот технологияларидан фойдаланишга урғу берилган. Шунингдек, инновацион бошқарув моделларини жорий этиш ва ривожлантириш бўйича тавсиялар берилган.
Iqtisodiy potensailni tahlil qilganda shuni ham nazarda tutish kerakki, korxonalarning iqtisodiy salohiyati nafaqat mavjud resurslar hajmi, balki shu resurslarning sifati, tuzilishi komponentlarning muvozanati, foydalanishning oqilonaligiiga ham bog’liq. Resurslarning sifat tarkibini yaxshilash mavjud salohiyatni oshiradi, ulardan samarali foydalanish boshqaruv qarorlarini mustahkamlaydi.
So‘nggi yillarda O‘zbekistonda kambag‘allikni qisqartirish bo‘yicha strategiya va dasturlar ishlab chiqilgan bo‘lib, ularning maqsadi hududlarda aholi turmush darajasi va sifatini oshirishdan iborat. Mazkur maqola O‘zbekistonda kambag‘allikni qisqartirishda raqamli texnologiyalarni samarali ta’sirini o‘rganishga bag‘ishlanadi. Ushbu tadqiqotni amalga oshirish uchun “Kambag‘allikdan farovonlik sari” dasturi (2024) qabul qilindi. Tahlil natijalari raqamli texnologiyalar kambag‘allikni qisqartirishda ijobiy ta’sir etishini ko‘rsatdi. Tadqiqot yakunida raqamli texnologiyalarni kambag‘allikni qisqartirishga ta’sirini oshirish modeli taklif etildi. Shuningdek, maqolada inson resurslarini rivojlantirish, mehnat bozorini isloh qilish, bandlikning zamonaviy shakllaridan foydalanish, xalqaro standartlar asosida munosib mehnat standartlarini keng joriy etish orqali kambag‘allikni qisqartirishda davlat xizmatlari sifatini oshirish masalalari ko‘rib chiqiladi
Мақолада суғурта ташкилотлари инвестиция фаолияти сифат ва самарадорлигини ошириш йўллари таҳлил қилинган. Шу билан бир қаторда суғурта ташкилотларининг инвестицион жараёнларда иштирокини янада ошириш юзасидан таклиф ва тавсиялар берилган.
