Mazkur maqolada O‘zbekistondagi aksiyadorlik jamiyatlarining moliyaviy hisobotlarini tayyorlash va tahlil qilish jarayonlari tahlil qilinadi. Moliyaviy hisobotlarning shaffofligi va xalqaro standartlarga muvofiqlashtirish masalalari, jumladan, MHXS (IFRS) talablarini qo‘llash orqali investitsion jozibadorlikni oshirish imkoniyatlari muhokama qilinadi. Shuningdek, milliy va xalqaro hisobot standartlarining o‘zaro qiyosiy tahlili hamda zamonaviy raqamli texnologiyalarni moliyaviy tahlilda qo‘llash afzalliklari yoritib berilgan. Korporativ sektorda moliyaviy barqarorlikni ta’minlash va uning kelajakdagi rivojlanishi uchun tahlillar asosida tavsiyalar berilgan.
Mazkur maqolada tadbirkorlik subyektlarining barqarorlik reytingini aniqlash tartibi asosida ishlab chiqilgan baholash tizimining iqtisodiy, huquqiy va metodologik asoslari tahlil qilinadi. Reyting mezonlari xalqaro reyting amaliyotlari bilan qiyosiy o‘rganiladi, raqamli fiskal boshqaruv va soliq intizomi tamoyillari bilan uyg‘unligi tahlil etiladi. Tizimdagi amaliy muammolar aniqlanib, ularni bartaraf etish bo‘yicha takliflar ishlab chiqiladi. Tadqiqot O‘zbekiston sharoitida fiskal islohotlar samaradorligini oshirishga yo‘naltirilgan nazariy va amaliy tavsiyalarni o‘z ichiga oladi
O‘zbekistonda raqamli infratuzilmaning jadal rivojlanishi tufayli soliq qarzini undirish manzarasi o‘zgarib bormoqda. Soliq qarzlarini undirish uchun soliq organlari tomonidan qo'llaniladigan rivojlanayotgan mexanizmni o'rganadi va raqamlashtirishning samaradorlik, shaffoflik va qonunlarga rioya qilishga ta'sirini ta'kidlaydi. Raqamli infratuzilmaning hozirgi holati va uning soliq undirish jarayonlariga integratsiyalashuvini tahlil qilish orqali dinamik muhitda yuzaga keladigan imkoniyatlar va muammolarni yoritib beradi.
Maqolada hozirgi bosqichda O‘zbekiston Respublikasida raqamli texnologiyalarning rivojlanishi sharoitida tijorat banklarini o‘zgartirishning asosiy masalalari ko‘rib chiqiladi. Shuningdek, masofaviy bank xizmatlari va mobil texnologiyalarni rivojlantirish bilan bog‘liq mavjud muammolar ham aniqlandi. O‘tkazilgan tadqiqotlar asosida O‘zbekiston Respublikasi tijorat banklarining transformatsiyasini takomillashtirish bo‘yicha amaliy taklif va ilmiy tavsiyalar ishlab chiqildi.
Maqolada xizmatlar sohasi xizmatlari tasniflagichi modeli asosida O‘zbekistonda xizmat ko‘rsatish korxonalarining raqamli platformasini tashkil etish tizimi bo‘yicha tashkiliy mexanizmlari ko‘rsatib o‘tilgan
Мақолада қишлоқ хўжалигини барқарор ривожланишини таъминлашда рақамли технологиялардан фойдаланиш соҳалари кўриб чиқилган. Ўзбекистонда амалга оширилаётган ислоҳотлар таҳлили асосида “ақлли қишлоқ хўжалиги”ни шакллантиришда рақамли технологиялардан самарали фойдаланиш йўллари таклиф этилган.
В данной статье изучено влияние интеграции IT-решений для автоматизации бухгалтерского учета и будущее бухгалтерской и аудиторской профессии в условиях цифровой трансформации.
Digital transformation is becoming an integral part of modern business, and the implementation of artificial intelligence (AI) in a company’s processes opens up new opportunities for efficiency improvement. However, with the growth of data volumes, the importance of data protection and adherence to confidentiality principles becomes increasingly crucial. This article discusses the main aspects of digital transformation and the introduction of AI while complying with data protection laws. Special attention is given to methods of ensuring confidentiality, such as data anonymization and the use of machine learning algorithms for protecting personal information.
Mazkur maqolada raqamli iqtisodiyotning nazariy jihatlari, raqamli iqtisodiyotga xos bo‘lgan texnologik o‘zgarishlar, mamlakatimizda xizmat ko‘rsatish sohasini rivojlantirish bo‘yicha olib borilayotgan islohotlar, raqamlashtirish sohasidagi o‘zgarishlar masalalari yoritib berilgan, olib borilgan tadqiqot natijasida muallif tomonidan amaliy tavsiyalar ilgari surilgan.
Soʻngi yillardagi Oʻzbekistonda amalga oshirilayotgan keng koʻlamli maʼmuriy islohotlar natijasida davlat fuqarolik xizmatchilarini tayyorlash, qayta tayyorlash va ularning malakasini uzluksiz oshirib borishga alohida eʼtibor qaratilmoqda. Shu oʻrinda, boshqaruv kadrlarining salohiyatini oshirish jarayoniga innovatsion texnologiyalarni tatbiq etish, ular uchun qulay shart-sharoitlar yaratish hamda istalgan vaqtda va joyda oʻzlari ustida mustaqil ishlashlari uchun virtual muhitni yaratish muhim sanaladi. Shularni inobatga olgan holda, ushbu maqolada raqamli texnologiyalar, jumladan sunʼiy intellekt texnologiyalarining taʼlim jarayonlaridagi imkoniyatlari boʻyicha ilgʻor xorijiy davlatlar tajribasi tahlil qilinib, bunday zamonaviy texnologiyalarni boshqaruv kadrlarining kompetensiyalarini baholash, ularning salohiyatidan kelib chiqib individual yondashish va kompetensiyalarini doimiy rivojlantirib borish mexanizmi ishlab chiqilgan, shuningdek, uni amaliyotga tatbiq etish boʻyicha taklif va tavsiyalar keltirilgan
Maqolada hozirgi bosqichda O‘zbekiston Respublikasining elektron bank tizimida mobil texnologiyalarni takomillashtirishning asosiy masalalari ko‘rib chiqiladi. Elektron bankingda mobil texnologiyalarni rivojlantirish bilan bog‘liq mavjud muammolar ham aniqlandi. O‘tkazilgan tadqiqotlar asosida O‘zbekiston Respublikasi elektron bank tizimida mobil texnologiyalarni takomillashtirish bo‘yicha amaliy takliflar va ilmiy tavsiyalar ishlab chiqildi.
Ушбу мақолада Ўзбекистонда солиқ тўловчиларга хизмат кўрсатиш механизмларини такомиллаштириш бўйича потенциал стратегия ва ёндашувлар ёритилади. Солиқ маъмуриятчилигини модернизация қилиш учун кенг қамровли рақамли трансформация стратегиясини амалга ошириш. Солиқ тўловчиларга декларация топшириш, тўловларни амалга ошириш ва солиқ маълумотларидан қулай фойдаланиш имконини берувчи қулай онлайн порталлар ва мобил иловаларни ишлаб чиқиш. Солиқ мажбуриятлари, имтиёзлар ва муддатлар тўғрисида хабардорликни ошириш учун солиқ тўловчиларни ўқитиш кампанияларини бошлаш. Солиқ тартиб-қоидалари ва шаклларини соддалаштириш, уларни соддалаштириш ва солиқ тўловчилар қулайлик яратиш. Айниқса, кичик бизнес ва якка тартибдаги солиқ тўловчилар учун солиққа тортиш талабларини соддалаштириш ўрганиб чиқилади. Солиқ тўловчиларга солиқларни ҳисоблаш ва қайтариш бўйича аниқ тушунтиришлар бериш орқали солиқ жараёнларида шаффофликни ошириш ҳамда солиқ органларининг солиқ тўловчиларга самарали хизмат кўрсатишини таъминлаш учун уларни ўқитиш ва салоҳиятини оширишга сармоя киритиш. Ўзбекистонда солиқ тўловчиларга хизмат кўрсатиш механизмларини такомиллаштириш қонунчиликни ихтиёрий бажаришни рағбатлантириш, солиқ тўлашдан бўйин товлаш ҳолатларини камайтириш ва ижобий ишбилармонлик муҳитини рағбатлантириш учун муҳим аҳамиятга эга.
Mazkur maqolada O‘zbekiston ta’lim tizimidagi muassasalar sifatini baholash uslublari, raqamlashtirish jarayonlari va ularning o‘zaro aloqasi tahlil qilinadi. Shu bilan birga, mavjud muammolar, raqamli texnologiyalar orqali takomillashtirish imkoniyatlari va xalqaro tajribalarga asoslangan tavsiyalar beriladi.
Ушбу тадқиқот Ўзбекистон олий таълим муассасаларида инсон ресурсларини бошқариш функцияларини рақамлаштириш ва рақамли трансформациялаш масалаларини ўрганишга қаратилган. Тадқиқот Тошкент шаҳридаги олий ўқув юртларининг кадрлар бўлими ходимлари ўртасида ўтказилган сўровнома таҳлилига асосланган. Тадқиқот натижалари ходимлар бошқаруви бўйича маълум амалиётларни ташкил қилиш ва рақамли платформаларни тадбиқ қилиш ўртасидаги боғлиқликни аниқлайди ва шу билан ушбу ишнинг илмий аҳамиятини кучайтиради.
Mazkur maqolada moliyaviy texnologiyalar (FinTech) va ularning O‘zbekiston moliya tizimi rivojlanishiga ta’siri tahlil qilingan. FinTech loyihalari raqamli to‘lovlar, mobil banking, mikrokreditlash va boshqa zamonaviy xizmatlar orqali moliyaviy inklyuziyani oshirish, xizmatlar tezkorligini ta’minlash va iqtisodiy samaradorlikni kuchaytirishda muhim vosita ekanligi asoslab berilgan. Mavzuga oid statistik ma’lumotlar, xalqaro tajribalar va milliy qonunchilik asosida muhokama olib borilib, FinTech loyihalarining istiqboli yoritilgan.
Ushbu maqolada bank ekotizimi tushunchasi, mamlakatimiz tijorat banklari faoliyatida xalqaro transformatsiyalashuv jarayonlarining zamonaviy modeli sifatida “bank kotizimi”ni yaratish, tijorat banklarining raqamli tarnsformatsiyalashuv jarayonlari yoritib berilgan. Bank ekotizimini tashkil qilish asosida bank va mijoz o‘rtasidagi munosabatlarni tubdan o‘zgartirish, bank nufuzini oshirish, iqtisodiy munosabatlarning jadal sur’atlar bilan raqamlashuvi mijozlarga keng turdagi bank va nobank moliyaviy xizmat turlarini taklif qilishni kengaytirish orqali bank sohasining o‘ziga xos moliyaviy “supermarket”ga aylantirishda bank ekotizimining o‘rni keltirilgan. Maqolada zamonaviy raqamli moliyaviy texnologiyalarning keng joriy etilishi bilan tijorat banklari faoliyatida raqobatning kuchayishiga olib kelishga imkon beradigan ilmiy takliflar ilgari surilgan.
Ушбу мақолада Рақамли “Ўзбекистон-2030” стратегиясида белгиланган вазифаларини бажариш механизмлари, мамлакатимизда рақамли иқтисодиётни ва электрон хукуматни ривожлантиришнинг такомиллаштириш ва IT соҳасига қаратилган жиддий эътибор асосланган. Шу билан бирга хозирги замон талабларига жавоб берувчи замонавий рақамли технологияларни амалиётга жорий этишни тезлаштириш таклиф этилган.
Ижтимоий тармоқлар туризм маркетингига жиддий ўзгаришлар олиб кирди ва инфлуенсерлар ҳамда ижтимоий медиа фигуралари саёҳатчиларнинг туристик йўналишларга бўлган қарашларини шакллантиришда асосий рол ўйнамоқда. Instagram, YouTube ва TikTok каби платформалар инфлуенсерларга рақамли элчилар сифатида чиқиш имконини берди ва улар саёҳат жойларини кўркам, визуал жиҳатдан жозибадор контент орқали тарғиб қилинмоқда. Ушбу мақола ижтимоий медиа фигураларининг туризм соҳасида дестинация имиджи ва харид қилиш ниятларига таъсирини ўрганди ва Исландия, Япония, Швейцария ҳамда Қатар каби мамлакатларнинг муваффақиятли тажрибаларига асосланди. Шунингдек, Ўзбекистон туризм имиджини яхшилашда инфлуенсер маркетингидан қандай фойдаланиш мумкинлиги таҳлил қилинди.
Davlat moliyasida oliy taʼlim muassasalarini subsidiyalash jarayoni yoʻnalishlari universitetlar va talabalarga nisbatan qanday shaklda tashkil etilishi koʻpgina tadqiqotlar asosida oʻrganilgan. Ushbu tadqiqotda mamlakatimizda oliy taʼlimni subsidiyalashni tashkil etishda soʻnggi yillarda OTMlar va talabalarga nisbatan asosiy tendensiyalar tahlil qilingan. Subsidiyalashning asosiy yoʻnalishlari xususiyatlari va jihatlari borasidagi oʻzgarishlar borasida xulosalar olingan hamda takliflar shakllantirilgan.
Ушбу мақолада ҳозирги вақтда ҳар қандай мамлакат иқтисодиётини ривожлантириш учун зарур бўлган, шунингдек, ривожланган салоҳиятли давлатлар рўйхатига киритишнинг зарурий шарти бўлган хизматларнинг рақамли трансформациясининг ривожланиш жиҳатлари ва таъсири муҳокама қилинади. Ҳозирги вақтда рақамлаштириш нафақат иқтисодиётга, балки глобаллашув шароитида ҳаётимизнинг бошқа барча жабҳаларига тегишли.
Qishloq xo‘jaligini raqamlashtirish orqali soha samaradorligini oshirish O‘zbekistonda hukumat tomonidan amalga oshirilayotgan agrar sioyasatning asosini tashkil qiladi. Shundan kelib chiqqan maqolada qishloq xo‘jaligini raqamlashtirish orqali soha samaradorligini oshirish masalalari muhokama qilingan
Shubhasiz, turizm iqtisodiyotning ajralmas qismiga aylandi, bu koʻplab mamlakatlarda ijtimoiy tarmoqlar marketingidan foydalanadigan kichik bizneslarning
koʻpayishiga olib keldi. Ushbu tadqiqot marketingning biznes uchun taʼsiri va ahamiyatini oʻrganadi. Biznes egalari oʻrtasida ommaviy axborot vositalarida obunachilarning koʻpayishi turizm sohasidagi muayyan mahsulotlar yoki xizmatlarga boʻlgan talabni sezilarli darajada oshirishi mumkin. Raqamli marketing mijozlarni jalb qilishda va raqobatchilar orasida brendning mashhurligini oshirishda muhim rol oʻynaydi. Xususan, ushbu maqola Oʻzbekiston bozorida marketingning biznesdagi rolini tasvirlashga qaratilgan. Raqamli landshaft hozirda mijozlarga platformalardagi qurilmalari orqali turli xil maʼlumotlarga kirish imkonini beruvchi xizmatlarni taklif etadi. Bundan tashqari, biznes rahbarlari brendga sodiqlik (loyalty)ni oshirish uchun marketing vositalaridan foydalanish huquqiga ega. Qisqacha aytganda, ushbu tadqiqot foydalanuvchilarning qabul qilish koʻrsatkichlariga qaratilgan. Oʻzbekistondagi bozordagi doʻkonlarning samaradorligi toʻgʻrisidagi maʼlumotlarni toʻplaydi. Kichik biznes korxonalari turizm sohasidagi muayyan mahsulotlar yoki xizmatlarga (masalan, mehmonxonalar, xostinglar, restoranlar, kurortlar, qovoqxonalar, barlar va boshqalar) sarmoya kiritishga tayyor boʻlgan sodiq mijozlarni jalb qiladigan raqamli marketing vositalaridan foydalanish imkoniyatini beradi. Marketingni oʻrganish jamiyatda xabardorlikni oshirishga yordam beradi, bu esa odamlarning fikrlariga taʼsir qiladi. Shunday qilib, ommaviy axborot vositalaridan muvaffaqiyatli foydalanish har qanday biznesda koʻzlangan maqsadlarga erishish uchun juda muhimdir.
Maqolada O‘zbekistonning raqamli iqtisodiyot sharoitida oilaviy tadbirkorlikni rivojlantirish masalalari ko‘rib chiqilgan. Kichik biznesni qo‘llab-quvvatlash, ish o‘rinlari yaratish, qashshoqlikni kamaytirish va aholi turmush darajasini oshirishga qaratilgan asosiy qonuniy hujjatlar va strategiyalar tahlil qilingan. Shuningdek, oilaviy korxonalar sonining o‘sishi va ularning mamlakat sanoat ishlab chiqarishiga qo‘shgan hissasi haqidagi statistik ma'lumotlar keltirilgan. Oilaviy tadbirkorlikni rivojlantirish uchun raqamli texnologiyalarni tatbiq etish bo‘yicha tavsiyalar berilgan.
Norasmaniy sektor, shu jumladan, raqamli platformalardan keladigan raqobat rasmiy kompaniyalar uchun jiddiy muammo hisoblanadi. Ushbu bosimga javoban, rasmiy firmalar ularga raqobat ustunligini taqdim etuvchi innovatsiyalarni kiritishi mumkin. Ushbu tadqiqot Jahon banki tomonidan 2019 yilda O‘zbekistonda o‘tkazilgan korxona so‘rovlariga asoslanib, probit modeli yordamida norasmiy raqobat bosimi va rasmiy kompaniyalarning innovatsion faoliyati o‘rtasidagi bog‘liqlikni o‘rganadi. Natijalar shuni ko‘rsatadiki, norasmiy raqobat rasmiy kompaniyalarda innovatsion faoliyat ehtimolini o‘rtacha darajada saqlanib qolgan boshqa o‘zgaruvchilar hisobiga 7 foiz punktga oshiradi. Shuningdek, xalqaro sertifikatlar mavjudligi va savdo tashkilotlariga a’zo bo‘lish innovatsion faoliyat ehtimolini mos ravishda 13,9% va 14,5% ga oshiradi. Norasmiy raqobat innovatsion mahsulotlar/xizmatlar qabul qilinishiga sezilarli darajada ijobiy ta'sir ko‘rsatadi, ammo bu boshqa oqibatlarga ham ega bo‘lishi mumkin. Shu sababli, davlat siyosatida iqtisodiyotda norasmiy sektor darajasini pasaytirish choralarini inobatga olishi lozim.
