Ushbu tadqiqot xizmat ko‘rsatish sohasida kadrlar raqobatbardoshligini oshirish mexanizmini takomillashtirishga, soha xodimlarining malaka darajasini, innovatsion yondashuvlarini va professional rivojlanishini tahlil qilib, ularni raqobatbardosh qilish uchun samarali strategiyalarni aniqlashga qaratilgan. Tadqiqotda soha mutaxassislarining intervyulari, so‘rovnomalar va mavjud adabiyotlar tahlili orqali kadrlar salohiyatini oshirish omillari – ta’lim, trening, motivatsiya va innovatsion boshqaruv tizimlari o‘rganilgan

Atrof muhitning ifloslanishi va iqtisodiyot butun insoniyat tarixi davomida bir-biri bilan chambarchas bog'langan. Ushbu tadqiqotning maqsadi havoning ifloslanishi va O'zbekiston iqtisodiyoti o'rtasidagi dinamik bog'liqlikni aniqlashdir. Bundan tashqari, u iqtisodiy o'sishni ta'minlashda emissiyalarni kamaytirish uchun eng samarali siyosat variantlarini aniqlash uchun Atrof-muhit Kuznets egri chizig'ining (EKC) mavjudligini o'rganishga intiladi. Ushbu tadqiqot o'z maqsadlariga erishish uchun Bayer-Hanck Cointegration testi va Granger Causality testlaridan foydalanadi. Bayer-Hanck kointegratsiyasining mavjudligi havoning ifloslanishi va iqtisodiy o'sish o'rtasidagi mustahkam bog'liqlikni ko'rsatadi. Bundan tashqari, Granjer sabab-oqibatlilik testi iqtisodiy o'sish va havoni ifloslantiruvchi uchta omil o'rtasida sababiy bog'liqlik mavjudligini ko'rsatadi, muhimlik darajasi 0,05. Ushbu tadqiqot havoni ifloslantiruvchi moddalar va iqtisodiy o'sish o'rtasidagi munosabatlarni o'rganish orqali joriy adabiyotdagi bo'shliqni bartaraf etishga intiladi. U EKC gipotezasini va havo ifloslanishining O'zbekistonning iqtisodiy o'sishiga ta'sirini o'rganishga harakat qiladi.

O‘zbekistonda erkin iqtisodiy zonalarning (EIZ) rivojlanishi iqtisodiy o‘sish, sanoatlashtirish va xorijiy investitsiyalarni jalb etishda muhim ahamiyatga ega. Ushbu zonalarda faoliyat yuritayotgan tadbirkorlik subyektlarining samaradorligini baholash uchun ishonchli statistik tadqiqot usullari muhim ahamiyatga ega. Ushbu maqolada Oʻzbekiston EIZlarida xoʻjalik yurituvchi subyektlar faoliyati samaradorligini baholashda qoʻllaniladigan birlamchi statistik usullar koʻrib chiqiladi. Maqolada samaradorlikni hisoblash uchun statistik formulalar keltirilgan, ushbu usullarning ahamiyati haqida batafsil muhokamalar va kelajakdagi tadqiqotlar uchun tavsiyalar keltirilgan.

Gastronomiya turizmda katta boylik hisoblanadi. Bu mamlakatlar madaniyati va an'analarining bir qismi. Yaxshi oshxona hamma uchun qiziqarli, chunki hamma yaxshi va mazali taomni tatib ko'rishni xohlaydi. Ko'p odamlar faqat gastronomik maqsadlarda sayohat qilishadi. Oziq-ovqat insonning asosiy ehtiyojidir va u sayohatga qaror qilishda asosiy turtki bo'lishi mumkin. Shuning uchun tadqiqotda gastronomiya va uning turizmdagi rolini o'rganildi.

Innovatsion rivojlanish mamlakatlar va mintaqalarning ijtimoiy-iqtisodiy rivojlanishida eng katta rol o'ynaydi. Dunyo mamlakatlarini baholash va ularni innovatsion rivojlanish darajasi bo‘yicha taqqoslash uchun Global innovatsiyalar indeksi va boshqa bir qator indekslar ishlab chiqilgan bo‘lib, ularda innovatsiyalarni rivojlantirishga sarflangan inson va moliyaviy resurslar to‘g‘risidagi ma’lumotlar kiritilgan. Ushbu maqolada O‘zbekistonning Global Innovatsiyalar indeksi va boshqa reytinglarda egallagan o‘rinlari ko‘rib chiqiladi.

Ushbu maqolada intellektual kapitalning iqtisodiy roli va uni qayta ishlab chiqarish va iqtisodiy muomalaga jalb qilish mexanizmining xususiyatlari o‘rganildi. Intellektual kapitalni iqtisodiy muomalaga jalb qilish jarayonining qonuniyatlarini tushunish va zarur shart-sharoitlarni yaratish hozirgi vaqtda iqtisodiy nazariya va iqtisodiy amaliyotning eng dolzarb muammolari ekanligi, intellektual kapitalning iqtisodiy roli va uni qayta ishlab chiqarish va iqtisodiy muomalaga jalb qilish mexanizmining xususiyatlari o‘rganilgan.

Ushbu maqolada aholini uy-joy bilan taʼminlash masalasi ijtimoiy himoyaning muhim komponenti sifatida tahlil qilinadi. Maqolada uy-joy taʼminoti sohasidagi mavjud muammolar, xalqaro tajriba va Oʻzbekistondagi islohotlar koʻrib chiqilgan. Tadqiqot natijalariga koʻra, samarali uy-joy siyosati ijtimoiy barqarorlik va aholi farovonligini taʼminlashning muhim omili hisoblanadi.

Ushbu maqolada neyron tarmoqlarning ekonometriya va moliyaviy qaror qabul qilishdagi o‘rni, shuningdek, ularning shaxsiy moliya, avtomatlashtirish va inson-kompyuter o‘zaro aloqasiga ta’siri ko‘rib chiqiladi. Inson miyasi tuzilmasidan ilhomlangan neyron tarmoqlar ushbu sohalarda samaradorlik, aniqlik va qaror qabul qilish qobiliyatlarini yaxshilash orqali inqilob qilish imkoniyatiga ega. Shaxsiy moliyada ular McCulloch-Pitts neyron kabi avtomatlashtirilgan modellar yordamida byudjetlash, jamg‘arma va xarajatlarni boshqarishni optimallashtirishi mumkin. Sog‘liqni saqlash sohasida esa neyron tarmoqlar diagnostika imkoniyatlarini yaxshilaydi va prognozli davolashni ta’minlaydi. Maqolada, shuningdek, neyron tarmoqlarning ekonometriyada moliyaviy o‘zgarishlarni tahlil qilish, firibgarlikni aniqlash va risklarni samarali boshqarishdagi qo‘llanishi yoritiladi. Shu bilan birga, algoritmik qaror qabul qilishda ma’lumotlarning maxfiyligi, xavfsizligi va tarafkashlikka oid muammolar ham ko‘rib chiqilib, mas’uliyatli rivojlantirish zarurligi ta’kidlanadi. Umuman olganda, maqola neyron tarmoqlarni ekonometriya modellari va moliyaviy tizimlarga integratsiya qilish foydalari zamonaviy yutuqlar uchun juda katta va zarur ekanligini ko‘rsatadi.

Ushbu maqolada xodimlarni samarali boshqarishning amaliy vazifalari, omillari va iqtisodiy muvaffaqiyati, shuningdek, kadrlar salohiyatini tahlil qilish va amaldagi usullarni qo'llash zarurati ko'rib chiqiladi. U mehnat salohiyatini ro'yobga chiqarish, shaxsiy qobiliyatlarni rivojlantirish, odamlarga bajarilgan ishlardan qoniqish va ularning yutuqlarini jamoatchilik tomonidan tan olish va qulay muhitni ta'minlash uchun mo'ljallangan. Xodimlarni rejalashtirish, shuningdek, ishlab chiqarish ehtiyojlarini qondirishga va xodimlar va umuman jamiyat manfaatlarini ta'minlashga qaratilgan. Bugungi kunda har qachongidan ham ko'proq bozor sharoitlari va kompaniya xodimining manfaatlarini uyg'unlashtirish imkoniyatlarini izlash kerak.

Maqolada barqaror tabiiy kapitalni makro darajada jamg‘arish yoki makroiqtisodiy usullar, avvalo, davlat tomonidan tartibga solish yo‘nalishlarida namoyon bo‘ladi. Davlat tomonidan tartibga solish tizimida qonunlar, me’yoriy-huquqiy va tashkiliy-iqtisodiy asoslar ishlab chiqish bo‘yicha taklif va tavsiyalar berilgan.

Kambag’allik darajasi har qanday mamlakatdagi ijtimoiy-iqtisodiy vaziyatning muhim ko'rsatkichidir. Ko'pgina boshqa mamlakatlar kabi O'zbekiston uchun ham kambag’allik muammosi dolzarbligicha qolmoqda. Ushbu maqolada O‘zbekistondagi kambag’allik darajasi, uning dinamikasi, asosiy sabablari va mamlakatda kambag’allik kamaytirish bo‘yicha takliflar tahlil qilinadi. Hozirgi vaqtda kambag‘allikni qisqartirishni inson kapitali sifatini oshirish bilan birgalikda o‘rganish nafaqat jahon miqyosida, balki O‘zbekiston iqtisodiyoti oldidagi eng muhim vazifalardan biri hisoblanadi.

Maqolada hududlarda xizmatlar samaradorligini oshirishninig tashkiliy-iqtisodiy mexanizmlari o‘rganilgan. Asosiy e’tibor iqtisodiyotni innovatsion rivojlantirish sharoitida yangi texnologiyalar asosida xizmatlar sohasini modernizatsiyalashtirish orqali xizmatlar sifati va samaradorligini oshirish holatlari o‘rganib chiqilgan.

Turmush darajasini baholash uchun quyidagi ko'rsatkichlar tizimi qo'llaniladi: ishchilarning o'rtacha ish haqi; o'rtacha ish haqi va pensiya asosida aholining sotib olish qobiliyati; aholining asosiy ijtimoiy-demografik guruhlari uchun minimal iste'mol byudjeti; yashash minimumi, iste'mol savati va aholining turli ijtimoiy-demografik guruhlarining iste'mol xarajatlari tarkibi. Daromad darajasi, shu jumladan aholining ish haqi oilaning ijtimoiy farovonligi bilan bog'liq. Daromad darajasiga qarab, odam ma'lum bir maqsadga erishadi: omon qolish, moddiy boylik, rivojlanish.

Ushbu maqolada aholi pul daromadlari va xarajatlarining statistik tahlili oʻrganilgan. Tadqiqot natijasida aholi daromadlari va xarajatlarining tarkibiy tuzilishi, ularning oʻzgarish tendensiyalari hamda bu koʻrsatkichlarga taʼsir etuvchi omillar aniqlangan. Tahlil asosida tegishli xulosalar va amaliy tavsiyalar ishlab chiqilgan.

Мазкур мақолада савдо чегирмаларни ҳозирги замон талаблари асосида бухгалтерия ҳисобни методологиясини ишлаб чиқиш ва ундаги муаммоларни бухгалтерия хисобида ва ҳисоботларида туғри юртилиш олиб бориш ёритилган

Ushbu maqola turizm sohasida xizmat sifatining mohiyati, unga ta’sir qiluvchi omillar va turizm kompaniyalari uchun strategik ahamiyatini o‘rganishga bag‘ishlangan. Unda xizmat sifati tushunchasi evolutsiyasi, nazariy asoslari va SERVQUAL modeli kabi asosiy tushunchalar batafsil tahlil qilingan. Maqola xizmat sifatining madaniy, ijtimoiy va texnologik jihatlarini hamda insoniy hissiyotlar va zamonaviy texnologiyalarning integratsiyasi orqali takomillashib borayotganini ko‘rsatib o‘tgan.Maqolada xizmat sifati o‘lchovlari va ularga ta’sir qiluvchi omillar nazariy va empirik adabiyotlar asosida tahlil qilinib, xizmat sifatini yaxshilash orqali turizm sohasining barqaror rivojlanishiga erishish mumkinligi ta’kidlangan.

Aholi bandligi ko‘rsatkichi mehnat bozorining eng muhim tavsiflovchi jihatlaridan biri bo‘lib, u iqtisodiy ko‘rsatkich sifatida ish haqidan qoniqish darajasi, ishchi-xodimlar soni, mehnat faoliyatiga qo‘shilish darajasi, shaxsiy ehtiyojlar va boshqalarni aks ettiradi. Shu jihatdan olganda, mehnat bozorining o‘ziga xos “qaynoq” segmenti hisoblanuvchi yoshlar bandligini ta’minlash masalalarini o‘rganish dolzarb vazifalardan biri hisoblanadi.

Pedagogika oliygohi bitiruvchisi, nafaqat fuqarolarni bilimli qilib tayyorlash va mamlakat inson kapitalini shakllantirish, shu bilan birga mavjud pedagogik qadriyatlarini asrab-avaylash, rivojlantirish va keyingi avlodga uzatishda ham muhim bo‘g‘in hisoblanadi. Mazkur maqolada O‘zbekistonda kadrlar tayyorlash siyosati va unda xorijiy davlatlar tajribalaridan foydalanish istiqbollari yoritilgan.

Tadqiqotda raqamli marketing usullari tijorat banklarining iqtisodiy ko'rsatkichlariga, ayniqsa bank sektorining o'zgaruvchan muhitida qanday ta'sir ko'rsatishi batafsil ko'rib chiqilgan. Tadqiqotda Oʻzbekistondagi ATIB Ipoteka bankining 18 yillik moliyaviy maʼlumotlaridan foydalangan holda raqamli marketing xarajatlarining koʻpayishi, xodimlarni rivojlantirishga investitsiyalarning ortishi va uning banklar daromadiga taʼsiri oʻrtasidagi bogʻliqligi o’rganildi. Tadqiqotda bank sohasida marketing strategiyalar ta'sirini bashorat qilish va baholash uchun VAR (Vector Autoregressive) va ARDL (Autoregressive Distributed Lag) modellari ishlab chiqildi. Natijalar raqamli marketing harajatlarining ortishi, bank ishchi xodimlariga qilingan investitsiyalarning o‘sishi va tijorat banklarining moliyaviy muvaffaqiyatlari o'rtasidagi kuchli bog'liqligi ochib berildi. Ushbu tadqiqot raqamli marketing samaradorligi bo'yicha kengroq munozaraga hissa qo'shadi va moliyaviy institutlar uchun marketing strategiyasi va inson kapitaliga sarmoya kiritish orqali iqtisodiy samaradorligini optimallashtirishga qaratilgan qimmatli tushunchalarni taqdim etadi.

Moliya va iqtisodiyot sohasiga yangi ko’rinishda kirib kelgan xulq-atvor moliyasi a’nanaviy iqtisodiyot taklif qiladigan ratsional qarorlar qabul qilish haqidagi tushunchalar noto’g’ri ekanligini ta’kidlaydi. Ushbu sohada, iqtisodiyotda aniqroq tahlillar amalga oshirish uchun insonlarning psixologik qarorlarini, kognitiv moyilliklari va hissiyotlar orqali qarorlar chiqarishi mumkin ekanligini ham inobatga olinishi kerakligi haqida aytiladi. Imkoniyatlarning cheklanganligi va qarorlarning xilma-xilligini e’tiborga olgan holda, ushbu soha orqali bozor ishtirokchilari haqida ko’proq ma’lumotga ega bo’lish ekanligini ko’rsatib beradi. Ushbu o’zgarishlar ko’p sohalar uchun sezilarli ta’sir o’tkaza oladi. Shuningdek, mamlakat miqyosida davlatning moliyaviy holati va fuqarolarining farovonligi uchun aniqroq qarorlar chiqarishga xizmat qiladi

Мақолада мамлакатимиз иннοвациοн фаοлияти ва кοрхοналарда иннοвациοн жараёнларни самарали ташкил этиш йўналишлари ёритилган. Шу билан бирга Ўзбекистон Республикасида иннοвациοн ривοжланишни жадаллаштириш, иқтисοдиётнинг барча тармοқларида иннοвациялар ва технοлοгияларни кенг татбиқ қилиш, инсοн капитали, илм-фан ва иннοвация сοҳаларини ривοжлантириш борасида таклиф ва тавсифлар келтирилгандир

Maqolada qurilish korxonalarida sifat menejmentini baholashda modellashtirish usullaridan foydalanish hamda qurilishda sifat menejmenti mohiyati va uning xususiyatlari haqida ma’lumotlar keltirilgan.

Ushbu maqolada Andijon viloyatida kichik biznes va xususiy tadbirkorlikning rivojlanish ko‘rsatkichlari va unga ta’sir qiluvchi omillar statistik baholanib, hudud rivojlanishida kichik biznes va xususiy tadbirkorlikning o‘rni iqtisodiy-statistik tahlil usullari yordamida baholangan.

Мақолада Ўзбекистондаги тўқимачилик ва чарм компанияларида экологияга мос амалиётлар – экологик ишлаб чиқариш, экологик маркетинг, инсон ресурсларини экологик бошқариш, яшил инвестициялар ва экологик инновациялар орқали иқтисодий натижалар ўртасидаги ўзаро боғлиқлик таҳлил қилинган.

Тадқиқот миқдорий усулдан фойдаланган ҳолда амалга оширилди, мамлакатимиздаги “Ўзтўқимачиликсаноат” уюшмаси орқали, ўрта, катта тўқимачилик ва чарм корхоналари топ-менежерлари, корхона раҳбарларидан маълумотларни йиғиш учун 234 та анкета орқали стратификацияланган тасодифий намунани танлаш усули қўлланилди.

Мақолада замонавий иқтисодий трансформациялар, иқлим ўзгаришлари, билимлар иқтисодиётининг вужудга келиши, глобаллашув жараёнлари билан боғлиқ дунё аҳолисининг дунёқараши, хулқ-атвор тамойиллари тобора бир хиллашиб бораётганлиги билан боғлиқ равишда ҳукмрон иқтисодий тафаккурнинг ҳозирги давр ижтимоий-иқтисодий муаммоларига жавоб бера олмай қолаётганлигини ҳисобга олиб, нафақат иқтисодий, балки ижтимоий-маданий, маънавий-этик ва маънавий-психологик жиҳатларни акс эттирадиган кишилар ўртасидаги муносабатларнинг амал қилиши янги тамойилларини ишлаб чиқишга алоҳида эътибор қаратиш лозимлиги таъкидланган. Бу иқтисодиёт назарияси фанининг иқтисодий сиёсатнинг назарий асоси, бошқа иқтисодий фанларнинг назарий-услубий асоси сифатидаги вазифаларини трансформация жараёнлари туфайли етарли даражада бажара олмаётганлиги билан боғлиқлиги асосланган.