Oʻzbekiston Respublikasi hududlarining investitsion jozibadorligiga taʼsir etuvchi omillar tahlili iqtisodiy, ijtimoiy va infratuzilma koʻrsatkichlarini oʻrganishni oʻz ichiga oladi. Asosiy omillar qatoriga rivojlangan infratuzilma mavjudligi, resurslarga kirish, davlat ko‘magi va urbanizatsiya darajasi kiradi. Erkin iqtisodiy zonalar (EIZ) rivoji va biznes iqlimini yaxshilash ham hududlarning investorlar uchun jozibadorligini oshirishda muhim rol oʻynaydi. Tadqiqot hududlarning kuchli va zaif tomonlarini aniqlashga yordam beradi, bu esa investitsiyalarni jalb qilish va O‘zbekistonda iqtisodiy o‘sishni rag‘batlantirish bo‘yicha samarali strategiyalar ishlab chiqishga xizmat qiladi.
Ушбу мақолада Ўзбекистоннинг иқтисодий ўсиши динамикаси ҳамда миллий иқтисодиёт тармоқлари таҳлил этилиши асосида иқтисодий ўсишни жадаллаштирувчи ҳам унга тўсқинлик қилувчи секинлаштирувчи омиллар ажратиб олинган. Шунингдек, миллий иқтисодиётнинг барқарор ўсишини таъминлашга қаратилган илмий ва амалий таклифлар ишлаб чиқилган.
Ушбу мақола суғурта ташкилотларининг барқарорлиги ва самарадорлигига таъсир қилувчи омилларни баҳолашга бағишланган. У ташқи ва ички омилларни, шу жумладан суғурта компанияларининг молиявий барқарорлиги ва операцион кўрсаткичларига таъсир қилувчи иқтисодий, молиявий, тартибга солиш ва бошқарув жиҳатларини ўрганади. Ушбу омилларни баҳолаш ўзгарувчан бозор шароитлари ва иқтисодий воқеликлар шароитида ташкилотларнинг барқарорлигига ҳисса қўшадиган ёки тўсқинлик қиладиган асосий елементларни аниқлашга имкон беради.
Ushbu maqola nafaqat O‘zbekistondagi eksport tuzilmasining tarixiy ahamiyatini taqdim etishga, balki eksport shartlari, nisbiy narxlar va iqtisodiy o‘sish o‘rtasidagi potensial aloqalarni nazariy va tahliliy tarzda chuqur o‘rganishga qaratilgan. Avval, Markaziy Osiyo mamlakatlarining, xususan O ‘zbekistonning turli yo‘llarini batafsil tahlil qilib, tarixiy va ijtimoiy-iqtisodiy kontekstni to‘liq tushunishga harakat qilinadi. So‘ngra, iqtisodiy omillar, o‘zgaruvchilar va ularning o‘zaro aloqalarini hisobga olib, qiziqishlar kompleksining rivojlanishi yaxshilab tahlil qilinadi.
Investitsiyalar iqtisodiy o‘sish darajasini belgilovchi muhim omillardan biridir. Maqolada xorijiy kreditlar asosida jalb qilingan markazlashtirilgan, markazlashmagan investitsiyalar va investitsiyalarning respublikamizda iqtisodiy o‘sishni ta’minlashga ta’siri hamda ularni ekonometrik modellashtirish tahlil qilinadi. Investitsiyalar va iqtisodiy o‘sish darajasi o‘rtasidagi bog‘liqlik ko‘p omilli ekonometrik model yaratish orqali ham tahlil qilindi.
Maqolada mintaqaning iqtisodiy salohiyatini oshiriuvchi manba sifatida hududning iqtisodiyot tarmoqlarida faol mexanizmning optimallik mezonlariga mos ravishda joriy qilinganligi, klasterlashtirish hududlarni ijtimoiy-iqtisodiy rivojlantirishda muhim rol o'ynaydi, chunki bu jarayon bir qator omillarni birlashtirib, kompleks rivojlantirishning o‘ziga xos iqtisodiy tahlili, ularning ko‘rsatkichlarning guruhlangan tizimi keltirilgan.
Развитие производства и экономическая устойчивость компании неразрывно связаны с её персоналом. Производственные процессы, по большей части, основаны на человеческом труде. Каждая выполняемая задача, в конечном счёте, является результатом человеческих усилий, и эффективность этих усилий напрямую отражается на экономических показателях компании. В этой статье исследуется важнейшая связь между управлением персоналом и экономической устойчивостью, охватывающая ключевые аспекты кадровой политики, включая формирование здоровой и способной команды, состав и квалификацию персонала с учётом демографических факторов, а также их стратегическое размещение в производственном процессе. Это подчёркивает важность своевременной адаптации к изменениям в производстве и условиях труда, а также интеграции научно-технических достижений и внедрения новых технологий производства. Кроме того, в статье приводится практический пример, анализирующий текущее состояние использования рабочей силы в конкретном хозяйствующем субъекте, по итогам которого даются практические рекомендации, направленные на оптимизацию вклада сотрудников, особенно их интеллектуального и физического потенциала.
Ushbu maqolada O‘zbekiston Respublikasida uy xo‘jaliklari sektorining iqtisodiy faolligini oshirish yo‘nalishlari tizimli tahlil qilingan. Tadqiqot davomida 2019–2024 yillar oralig‘idagi statistik ko‘rsatkichlar, mintaqaviy tafovutlar, daromadlar va xarajatlar dinamikasi, iste’mol strukturasidagi o‘zgarishlar va davlat siyosatining ta’sir kuchi baholandi. Uy xo‘jaliklarining daromadlarini shakllantirishda mehnat bozori, migratsiya, ijtimoiy to‘lovlar va raqamli iqtisodiyot omillarining ahamiyati alohida o‘rganildi. Tahlil natijalari shuni ko‘rsatdiki, uy xo‘jaliklarining real daromadlarida barqarorlik mavjud bo‘lishiga qaramay, ayrim mintaqalarda resurslar yetishmovchiligi, iste’mol va sarmoya imkoniyatlarining cheklanganligi kuzatilmoqda. Maqolada uy xo‘jaliklarining iqtisodiy faolligini oshirish uchun beshta asosiy yo‘nalish taklif etilgan: moliyaviy xizmatlar infrastrukturasi rivoji, oilaviy tadbirkorlikni qo‘llab-quvvatlash, ijtimoiy siyosatni takomillashtirish, boshqaruvni raqamlashtirish va hududiy differensial strategiyalarni ishlab chiqish. Ushbu yondashuvlar uy xo‘jaliklarining moliyaviy barqarorligi, resurslardan samarali foydalanish va iqtisodiy o‘sishga hissa qo‘shish imkoniyatlarini kengaytiradi.
Фаолият юритаётган тўқимачилик саноати корхоналарининг иқтисодий барқарорлигини таъминлаш ишлаб чиқариш жараёнларида бевосита ҳамда билвосита иштирок этувчи ҳамда фаолиятнинг асосий ташкил этувчи омилларидан ҳисобланган ресурсларга боғлиқдир. Мазкур мақола корхонада иқтисодий барқарорликни таъминловчи иқтисодий ресурсларнинг таркибий тузилмасини тадқиқ этишга қаратилган бўлиб, ҳар бир ресурснинг иқтисодий жараёнларга нисбатан таъсир доираси ёритилган.
Ushbu maqolada mehmonxona va umumiy ovqatlanish xizmatlarini rivojlantirishning ekonometrik tadqiq etishning zamonaviy uslubiy sinergetik omilli yondashuvlari bilan bog‘liq muhim jihatlar bayon etilgan. Xususan, yashash joy va umumiy ovqatlanish korxonalar faoliyatining kompleks iqtisodiy tahlili uchun ko‘rsatkichlarning guruhlangan tizimi, korxonalar faoliyatini tahlil qilish tasnifining mezonlar bo‘yicha ssenariysi, rivojlantirishning sinergetik omillar to‘plamini shakllantirish sxemasi taklif etilgan.
Meva-sabzavot mahsulotlarini eksport qilish butun mamlakatlar uchun iqtisodiy o‘sish va daromadlarni oshirishga sezilarli hissa qo‘shadi. Ushbu tadqiqot ishida meva-sabzavot mahsulotlarining eksport salohiyatini rivojlantirishga ta’sir etuvchi turli omillar, jumladan, ishlab chiqarish quvvati, sifat standartlari, bozorga kirish va marketing strategiyalarini tahlil qilamiz. Imperik tadqiqot natijalariga va 2010-2023 yil oraliqlarida to‘plangan ma’lumotlarga ko‘ra O‘zbekistonda mavjud meva-sabzavot mahsulotlari eksport hajmini oshirishga hamda bu orqali aholi jon boshiga YaIM ulushini yanada ko‘paytirishga qaratilgan qator takliflar taqdim etiladi.
Ushbu maqola O‘zbekiston iqtisodiyotida xotin-qizlar tadbirkorligining rivojlanishiga ta’sir etuvchi omillarni o‘rganadi va xizmat ko‘rsatish sohasida ularning faoliyatining ahamiyatini tahlil qiladi. Maqolada xotin-qizlar tadbirkorligining o‘sishini rag‘batlantirish uchun zarur bo‘lgan iqtisodiy va ijtimoiy sharoitlar, shu jumladan ta’lim, moliyaviy qo‘llab-quvvatlash va davlat siyosatining roli yoritilgan. Xotin-qizlar tadbirkorligining xizmat ko‘rsatish sohasidagi o‘rni va uning iqtisodiyotga ta’siri bo‘yicha tahlil qilinadi va ushbu yo‘nalishda mavjud bo‘lgan muammolar va ularni hal etish usullari keltiriladi.
Мазкур тадқиқот Ўзбекистон банкларида қайтмас кредитлар даражасига таъсир этувчи омилларни аниқлаш ва уни иқтисодиёт тармоқлари бўйича таҳлил қилишга қаратилган. Банклар томонидан тақдим этилаётган кредитларнинг тўловчанлик даражаси мамлакатнинг иқтисодий барқарорлиги ва молиявий тизимининг самарадорлигида муҳим аҳамиятга эга. Иқтисодиётнинг турли тармоқларида қайтмас кредитлар даражаси турлича бўлиб, бу тармоқларнинг ўзига хос хусусиятлари, молиявий ҳолати ва бозор шароитлари билан боғлиқдир. Тадқиқот доирасида қайтмас кредитлар муаммосини ҳал қилишда банкларнинг риск бошқаруви, молиявий мониторинг механизмлари ва давлат томонидан кўрсатиладиган қўллаб-қувватлаш дастурларининг роли ўрганилган. Иқтисодиёт тармоқлари кесимида қайтмас кредитлар даражасига хос тенденциялар таҳлил қилиниб, бу соҳадаги муаммолар ва уларни бартараф этиш бўйича амалий тавсиялар ишлаб чиқилган.
Ushbu ilmiy maqolada soliq siyosati tushunchasi va davlat siyosatining muhim tarkibiy qismi sifatidagi ahamiyati muhokama qilinadi. Investitsiya muhiti jozibadorligi tushunchasi va unga taʼsir etuvchi ichki va tashqi omillar koʻrib chiqilgan. Soliq siyosati investitsion jozibadorlikning asosiy omillaridan biri hisoblanadi. Maqolada soliq siyosati va investitsiya muhiti oʻrtasidagi oʻzaro munosabatlar boʻyicha nazariy yondashuvlar oʻrganilgan.
Мақола суғурта компанияларинин ўз маблағларини самарали инвестиция қилиш қобилиятига таъсир қилувчи омиллар тўплами бўлган суғурта компанияларининг инвестиция салоҳиятини таҳлил қилишга бағишланган. Мақолада капитал манбалари, инвестицион портфель тузилмалари, рисклар ва давлат томонидан тартибга солишнинг роли каби асосий жиҳатлар кўриб чиқилган. Суғурта компанияларининг инвестиция салоҳиятини баҳолаш уларнинг молиявий кўрсаткичлари, бозор конъюнктураси ва ташқи иқтисодий омилларни таҳлил қилиш асосида амалга оширилган.
Maqolada globallashuv va raqobat sharoitida O‘zbekiston tijorat banklarining transformatsiya jarayonlarini amalga oshirishning ahamiyati va kelgusi istiqbollari tahlil qilinadi. Ushbu tadqiqotda, tijorat banklarining zamonaviy iqtisodiy sharoitda muvaffaqiyatli faoliyat yuritishi uchun qanday o‘zgarishlar zarurligi, ularning raqobatbardoshligini oshirish va global moliya tizimiga integratsiya qilish yo‘llari ko‘rsatiladi. Maqola O‘zbekiston bank tizimining transformatsiyasi jarayonidagi muammolarni va bu jarayonlarni amalga oshirishdagi ijtimoiy, iqtisodiy va texnologik omillarni o‘rganadi. Yangi texnologiyalarni joriy etish, raqamli bank xizmatlarini rivojlantirish, hamda banklarning moliyaviy barqarorligini ta’minlash bo‘yicha takliflar ilgari suriladi. Shuningdek, O‘zbekiston tijorat banklarining global raqobatga moslashishidagi istiqbollarini tahlil qilish orqali mamlakat bank tizimining barqarorligini mustahkamlashga doir chora-tadbirlar taqdim etiladi.
Ушбу мақолада кичик хизмат кўрсатиш корхоналар ишлаб чиқаришининг рақобатбардошлигини ошириш ишлаб чиқаришнинг чекланган омилларидан оқилона фойдаланиш йўли билан олдинга қўйилган мақсадларга эришиш учун зарур бўлган ҳамда унинг ички ва ташқи хатти-ҳаракатни белгилаб берувчи корхона фаолияти ва ривожланишининг асосий йўналишлари бўйича ўзаро келишилган қарорлар, инновацион ривожланиш ва ҳаракатлар йиғиндиси ёритилган. Калит сўзлар: кичик хизмат кўрсатиш корхоналари,
Мақолада тўқимачилик маҳсулотларини ишлаб чиқариш орқали ҳажми ва сифатини ошириш, маҳсулотлар таннархини инновацион ёндашувларга кўра камайтириш, амалга оширилаётган тўқимачилик саноати ишлаб чиқариш харажатларини ички имкониятлардан самарали фойдаланиш ва ишлаб чиқаришни замонавий технологияларга кўра оқилона ташкил қилиш механизмини такомиллаштириш баён этилган.
Ushbu maqolada uy-joy moliyasining mazmuni va turli olimlar tomonidan ushbu moliya sohasiga berilgan ta’riflar keltirib o‘tilgan. Shuningdek, uy-joy moliyasi bilan bog‘liq tushunchalarga olimlarning yondashuvlari va uy-joy sotib olish imkoniyatiga ta’sir qiluvchi omillar ham tahlil qilingan. Maqolada uy-joy narxlarining arzonligi bo‘yicha asosiy nazariyalar ham yoritib berilgan.
Ушбу мақолада «яшил» иқтисодиётнинг ривожланиши ва олий таълим муассасалари (ОТМ)нинг ички ташкилотнинг «яшил» моделига ўтиши ўртасидаги боғлиқлик кўриб чиқилади. UIGreenMetric бўйича Ўзбекистон ва дунёдаги «яшил» ОТМ нинг рейтинги ҳақида умумий маълумот берилган ва «яшил» университет мақомини олгандан кейин ОТМ нуфузининг ошишига таъсир қилувчи кўрсаткичларнинг қиёсий тавсифи таклиф қилинган.
Мақолада қайта тикланадиган энергия манбаларини ривожлантириш, мамлакатимизда нефть-газ корхоналарини бошқаришни такомиллаштириш ва шу тариқа тармоқ корхоналарининг иқтисодий самарадорлигини ошириш масалалари тадқиқ қилинган.
Ushbu maqolada yashil iqtisodiyotning asosiy xususiyatlari, rivojlanish omillari va istiqbollari tahlil qilingan. Yashil iqtisodiyotga oʻtishning global tendensiyalari, uning atrof-muhit va iqtisodiy barqarorlikka taʼsiri koʻrib chiqilgan. Oʻzbekistonda yashil iqtisodiyotni rivojlantirish boʻyicha amalga oshirilayotgan chora-tadbirlar va istiqbolli yoʻnalishlarga alohida eʼtibor qaratilgan. Tahlil natijalari asosida yashil iqtisodiyotni rivojlantirishning ustuvor yoʻnalishlari va tavsiyalar ishlab chiqilgan.
Мақолада ёшларнинг ёш гуруҳиларини ўрганишда тарихий, социологик, психологик, физиологик, демографик, ҳуқуқий ва ижтимоий-иқтисодий жиҳатдан ёндошувлар ўрганилган ва таҳлил қилинган.
