Maqolada O‘zbekistonda tijorat banklari tomonidan ko‘rsatilayotgan bank xizmatlari atroflich o‘rganilgan, amaliy ma’lumotlar asosida taxlil qilingan. olib borilgan izxlanishlar natijasida bu borada mavjud muammldar aniqlangan hamda ularni bartaraf etish yuzasidan takliflar ishlab chiqilgan.
Maqolada, kambag‘allikni qisqartirish va aholi turmush darajasi yaxshilash bo‘yicha xorij va mahalliy olimlarning tadqiqot natijalari tahlil qilingan. Kambag‘allikni qisqartirish bo‘yicha yaratilgan tizim hamda kelgusi rejalar to‘g‘risida tahliliy fikrlar ilgari surilgan. Dunyoda aholi turmush darasini oshirishga ta’sir etuvchi ichki va tashqi omillar va ularga qaratilgan islohotlar, kambagʻallikni qisqartirish boʻyicha olib borilayotgan ilmiy tadqiqotlar keng koʻlamda davom etmoqda. Jumladan, isteʼmol savati, yashash minimumi, minimal isteʼmol xarajatlari miqdorining optimal nuqtasi hamda kambagʻallik va qashshoqlik chegaralarini aniqlash mezonlarini ishlab chiqish va bunda mahallabay ishlash tizimi asosida aholi uchun xususiy tadbirkorlik yoʻnalishlariga doir ilmiy-tadqiqot ishlari to‘g‘risida mulohazalar keltirilgan. Adabiyotlar tahlil qismida mamlakatimizda kambag‘allikni qisqartirish bo‘yicha chiqarilgan meyoriy xujjatlar keltirib o‘tilgan. Mahallabay ishlash tizimi asosida aholi turmush darajasini yanada rivojlantirish bo‘yicha taklif va tavsiyalar bayon etilgan.
O‘zbekistonda iqtisodiyot tarkibini diversifikatsiya qilish va uning raqobatbardoshligini oshirish, iktisodiyotning barcha tarmoqlariga bozor mexanizmlarini izchillik bilan joriy etish, kambag‘allikni qisqartirish va aholi farovonligini oshirish,raqamli iqtisodiyotni jadal rivojlantirish, davlat kompaniyalarini transformatsiya kilish, davlatning iqtisodiyotdagi ishtirokini kamaytirish orqali barqaror iqtisodiy o‘sishni ta’minlash hozirgi kunda amalga oshirilayotgan iqtisodiy islohotlarning ustuvor yo‘nalishlarini tashkil etadi. Mazkur iqtisodiy islohotlar doirasida “tovar va moliya bozorlarida erkin raqobat muhitini shakllantirish”, “hayot sug‘urtasi tarmog‘ini hamda shaxsiy sug‘urtani aholi orasida ommalashtirish, ularni keng miqyosda targ‘ib qilish hamda yangi hayot va shaxsiy sug‘urta turlarini rivojlantirish” bo‘yicha dolzarb vazifalarning belgilanganligi mamlakatda sug‘urta faoliyatining nazariy- metodologik va amaliy asoslarini takomillashtirish, sug‘urta xizmatlarining moliyaviy xizmatlar tarkibidagi salmog‘i va sifat darajasini oshirish yuzasidan tadqiqot ishlarini amalga oshirish zaruriyatini ko‘rsatib beradi.
Ushbu tadqiqotning maqsadi raqamlashtirishning turizm ta’limiga ta’sirini va uning raqamli davr uchun ishchi kuchi kompetentsiyalarini qanday yaxshilashini o‘rganishdan iborat. Tadqiqotda miqdoriy metodologiya qo‘llanilgan bo‘lib, 62 nafar respondentlar – talabalar, o‘qituvchilar va turizm sohasidagi mutaxassislar orasida onlayn so‘rovnoma orqali ma’lumotlar yig‘ildi. Tadqiqotda respondentlar raqamli ko‘nikmalar va sohada ta’lim moslashuvlari haqida fikr bildirdilar. Natijalar shuni ko‘rsatdiki, raqamlashtirish turizm ta’limini sezilarli darajada o‘zgartirgan bo‘lib, respondentlar raqamli vositalar, sun’iy intellekt va shaxsiylashtirilgan xizmatlarning ahamiyatini ta’kidladilar.
Ushbu tadqiqotning o‘ziga xosligi shundaki, u turizm sohasida zarur bo‘lgan yangi raqamli kompetentsiyalarni o‘rganadi va ta’lim muassasalarining raqamli talablar o‘zgarishiga qanday moslashishini tushunishga hissa qo‘shadi. Tadqiqot zamonaviy sanoatda raqobatbardoshlikni ta’minlash uchun uzluksiz ko‘nikmalarni rivojlantirish, raqamli savodxonlik va ilg‘or texnologiyalarni turizm ta’limiga integratsiya qilish zaruratini ta’kidlaydi.
Ushbu maqola bugungi kunda dunyoda dolzarb masalalardan biri boʻlgan agroturizm sohasini tashkil etish, rivojlantirish masalalariga bagʻishlangan. Mazkur tadqiqotning asosiy predmeti agroturizmning rivojlantirishga qaratilgan. Shu bois, ushbu maqolada iqtisodchi olimlarning agroturizmni tashkil etish va uning mamlakat iqtisodiyotidagi oʻrni, uni rivojlantirishga toʻsqinlik qiluvchi omillar koʻrib chiqilgan.
Hozirgi kunda turizm sohasi hududlarida turistik marshrutlarning mavjudligi, ularning sifati birinchi oʻrinni egallaydi, shu bilan birga koʻplab mintaqalar aholisi oʻz sayyohlarini sifatli dam olish uchun moʻljallangan qulay va xavfsiz jamoat maydoni bilan toʻliq ta’minlay olmaydilar
Ushbu maqolada O‘zbekiston va Markaziy Osiyo mamlakatlarining iqtisodiy rivojlanishida turizm industriyasi o‘rni tahlil etilgan bo‘lib, muallif tomonidan ushbu mamlakatlarning pandimeyadan oldingi va keyingi davrida turizmni rivojlantirish borasida olib borgan ishlari, sohani rivojlantirishdagi strategik dasturlari o‘rganilgan. Turizm industriyasini rivojlantirishda mamlakatlarning tajribalari, kuchli va kuchsiz tomonlari tahlil qilingan.
Oʻzbekistonda texnologik tadbirkorlik iqtisodiy oʻsishni ragʻbatlantirishda muhim rol oʻynab, innovatsiyalarni rivojlantirish va yangi ish oʻrinlarini yaratishga xizmat qilmoqda. Ushbu tadqiqotda startaplarning mamlakat iqtisodiyotiga taʼsiri tahlil qilinib, muvaffaqiyatli misollar oʻrganiladi hamda asosiy muvaffaqiyat omillari aniqlanadi. Ayniqsa, davlat tomonidan koʻrsatilayotgan qoʻllab-quvvatlash choralari va tadbirkorlik koʻnikmalarini rivojlantirishga qaratilgan taʼlim tashabbuslariga alohida eʼtibor qaratiladi. Shuningdek, tadqiqot doirasida venchur kapitalining yetishmovchiligi va byurokratik toʻsiqlar kabi dolzarb muammolar tahlil qilinib, ularni bartaraf etish boʻyicha tavsiyalar ishlab chiqiladi. Ishda startaplar sonining ortishi va investitsiyalar hajmidagi oʻsish koʻrsatkichlari keltirilib, sohaga oid katta salohiyat mavjudligi taʼkidlanadi. Oʻzbekistonda texnologik tadbirkorlik istiqbollari, jumladan, infratuzilmani shakllantirish va huquqiy bazani takomillashtirish masalalari koʻrib chiqiladi. Tadqiqot xulosalarida startaplarni qoʻllab-quvvatlashga kompleks yondashuvning zarurligi va ularning barqaror iqtisodiy oʻsish uchun ahamiyati qayd etiladi.
Qishloq xo‘jaligi korxonalarining iqtisodiy salohiyatini oshirish, sohada yuqori qo‘shilgan qiymatli mahsulotlar ishlab chiqarishni rivojlantirish orqali mamlakat sanoatini xomashyo, aholini sifatli oziq - ovqat mahsulotlari bilan ta’minlash iqtisodiy islohotlarning hozirgi bosqichida muhim ahamiyat kasb etadi. Shundan kelib chiqqan holda, mazkur maqolada qishloq xo‘jaligi korxonalari iqtisodiy salohiyatini tahlil qilish uslubiyoti tahlil qilinadi.
Maqolada turizmni boshqarishning murakkab mexanizmlarini o'rganadi va barqaror amaliyotni rivojlantirish strategiyalarini ta'kidlaydi. Turizm jahon iqtisodiyotida muhim rol o‘ynab, o‘sish va rivojlanishni rag‘batlantiradi. Biroq, uning barqarorligini ta'minlash uchun sanoatni shakllantirishning asosiy mexanizmlarini tushunish muhimdir
Qishloq xo‘jaligi korxonalarining iqtisodiy salohiyatini oshirish, sohada yuqori qo‘shilgan qiymatli mahsulotlar ishlab chiqarishni rivojlantirish orqali mamlakat sanoatini xomashyo, aholini sifatli oziq - ovqat mahsulotlari bilan ta’minlash iqtisodiy islohotlarning hozirgi bosqichida muhim ahamiyat kasb etadi. Shundan kelib chiqqan holda, mazkur maqolada qishloq xo‘jaligi korxonalari iqtisodiy salohiyatini tashkil etuvchilari tahlil qilinadi.
Maqolada raqamli iqtisodiyotni rivojlantirish sharoitida savdo xizmatlari ko‘rsatishning barcha biznes jarayonlarini raqamlashtirish, mijozlarning yangicha iste’mol xulq-atvori va taomillarini shakllantirishda bozor subyektlarining yangi formatiga asoslangan raqamli o‘zaro munosabatlar muhitini shakllantirish, an’anaviy biznes modelini omnikanalli shaklga o‘zgartirish va yangi raqamli vositalar, texnologiyalar, bilim, malaka va o‘quvlar, resurslar hamda infratuzilmani shakllantirish imkonini beruvchi savdo xizmatlari raqobatbardoshligini oshirishning raqamli biznes-modelini ishlab chiqish taklif qilingan.
Maqolada tadbirkorlik faoliyati eksportini rivojlantirishda raqamli platformalardan foydalanishning hozirgi holati iqtisodiy jihatdan tahlil qilinib, tadbirkorlik subyektlari tomonidan ishlab chiqarilayotgan mahsulotlar hajmi va turlari haqidagi ma’lumotlarning yagona bazasini yaratish, tadbirkorlik va innovatsion sohadagi istiqbolli loyihalarni moliyalashtirish mexanizmlarini rivojlantirish bo‘yicha takliflar ishlab chiqilgan
Maqolada islomiy qimmatli qog‘oz hisoblangan sukuklar tahlili olib borilgan. Sukuk emissiyasi va muomalasi borasida xorijiy mamlakatlar tajribasi o‘rganilgan. Mamlakatlar va yillar kesimida berilgan statistik ma’lumotlar bo‘yicha muallif tomonidan o‘z munosabati va fikrlari izohlangan. Tadqiqot natijasi bo‘yicha mamlakatimiz iqtisodiyoti uchun muhim hisoblangan xulosalar keltirilgan. Maqola sukuk instrumentidan foydalanish samaralariga urg‘u berilgan.
The article examines strategic approaches to sustainable agricultural development in conditions of water resource scarcity. The main focus is on adapting the agro-industrial complex of the region through the implementation of innovative technologies, optimization of water resource use, and the development of institutional support. An analysis of the current state of agricultural production has been conducted, development scenarios have been proposed, and recommendations for ensuring sustainable growth have been provided. The presented results can be used to develop regional strategies and practical solutions in the agro-industrial sector
Mazkur maqolada O‘zbekistonda xizmat ko‘rsatish korxonalarini soliqqa tortishning ilmiy-nazariy masalalari, alohida yondashuvlar asosida xizmatlar sohasini rivojlantirish, tadbirkorlik subyektlarini moliyaviy resurslar va infratuzilma bilan ta’minlash hamda ularga qulay soliq rejimini joriy etish” bugungi kundagi dolzarb masalalar sifatida belgilab olinganki, bu esa xizmat ko‘rsatish korxonalariga qulay soliq rejimlarini qo‘llash va uning natijadorligiga erishishga yo‘naltirilgan ilmiy-tadqiqot ishlarini amalga oshirishni taqozo etadi. Shu bilan birgalikda tadbirkorlik sub’ektlariga xizmat ko‘rsatishni yangi bosqichga chiqarish, aholining soliq ma’murchiligi bo‘yicha savodxonligini yanada oshirish, tadbirkorlikni qo‘llabquvvatlash, teng raqobat sharoitini yaratish va iste’molchilarning huquqlarini kafolatlash hamda yashirin iqtisodiyotni jilovlashda keng jamoatchilikning faol ishtirokini rag‘batlantirishga asoslangan ma’murchilikni takomillashtirish yoritilgan. Shu bilan birga, sohalar o‘rganilib, xorij tajribasi, mamlakatimizda uni qo‘llash bo‘yicha ilmiy-amaliy xulosa va takliflar shakllantirilgan.
Klaster strategiyalarini amalga oshirish va hududiy-innovatsion tarmoqlarni shakllantirish transmilliy o‘zaro aloqalarni rivojlantirish va hududlararo tarmoq tuzilmalarini shakllantirishga imkon berdi. Shundan kelib chiqqan holda, mazkur maqolada innovatsion klasterlar salohiyatidan foydalanishning iqtisodiy mazmuni ochib berilgan.
Ushbu maqolada turizm sohasiniso‘nggi yillarda iqtisodiyotning muhim tarmog‘i sifatida jadal rivojlanayotganligiga alohida e’tibor qaratilgan. Ko‘pgina mamlakatlar turizm sohasini rivojlantirish orqali nafaqat iqtisodiy foydaga erishishni, balki o‘zlarining milliy urf - odat va an’analarini saqlab qolish, uni jahon hamjamiyatiga namoyon etish va bu orqali o‘zaro do‘stona munosabatlarni rivojlantirishni ko‘zlayotganligi, bu o‘rinda yoshlarning o‘rni sezilarli ekanligi muhokama etilib, taklif va mulohazalar berilgan.
Shaharlarning raqamli transformatsiyasi Sanoat 4.0 kontekstida tobora dolzarb bo'lib bormoqda. Maqola sanoat 4.0 kontekstida aqlli shaharlarni rivojlantirishni strategik rejalashtirishda raqamli egizaklarning rolini o'rganishga qaratilgan. Muallif shahar tizimlarini modellashtirish, boshqaruv jarayonlarini optimallashtirish va asosli qarorlar qabul qilish uchun raqamli egizaklardan foydalanish imkoniyatlarini tahlil qiladi. Raqamli egizaklarning barqaror va inklyuziv shahar muhitini yaratish potentsialiga alohida e'tibor qaratiladi
Ushbu maqola tashkilotlarni dinamik o'zgaruvchan muhitga moslashtirish uchun samarali strategik boshqaruv muhimligini ta'kidlaydi. Maqola mavjud uslubiy yondashuvlarni tizimlashtirish, ularning samaradorligini baholash, xavf va imkoniyatlarni aniqlash, shuningdek, boshqaruv tizimlarini rivojlantirish va takomillashtirish yo'nalishlarini aniqlashga qaratilgan. Nazariy tahlil orqali muallif boshqaruv jarayonlari samaradorligi uchun uslubiy xilma-xillikning ahamiyatini har tomonlama tushunishni maqsad qilgan
Maqolada raqamli aktivlarning mohiyati va ularning turlari, raqamli texnologiyalarni rivojlantirishdagi roli o‘rganiladi, raqamli aktivlarni muomalaga kiritish bilan bog‘liq asosiy afzalliklar va xavflar tahlil qilinadi, iqtisodiyotni yanada raqamlashtirish sharoitida bank tizimini samarali rivojlantirish bo‘yicha xulosa va takliflar berilgan.
Ushbu maqolada Islom taraqqiyot banki (ITB) guruhiga a’zo-mamlakatlar va tijorat banklari faoliyatida islomiy bank xizmatlarini rivojlantirishda mavjud muammolar tahlili hamda rivojlantirish istiqbollarini takomillashtirish haqida so‘z boradi. Shuningdek, maqolada islomiy bank xizmatlaridan O‘zbekiston Respublikasi tijorat banklari faoliyatida foydalanishni rivojlantirishda mavjud muammolar hamda ularni bartaraf etish bo‘yicha muallif yondashuvlari va takliflari keltirilgan.
maqolada talabalarda rivojlantirilishi lozim bo’lgan iqtisodiy kompetensiya va uning komponentlari, iqtisodiy kompetentlik va uning bir-biriga aloqador tarkibiy qismlari haqida tushunchalar berilgan va ularning mazmun-mohiyati hamda xususiyatlari yoritilgan. Shuningdek, talabalarda iqtisodiy kompetensiyalarni shakllantirish zaruriyati va ahamiyati tahlil qilinib, iqtisodiy kompetentlikni rivojlantirish bo’yicha takliflar berilgan.
Maqolada chakana savdo korxonalari faoliyati, ularga ta’sir qiluvchi omillar tahlili, chakaa savdoni rivojlantirish bo‘yicha olimlarning ilmiy-nazariy yondashuvlari, chakana savdoni rivojlantirishda xorijiy tashkilotlarning tahlillari o‘rganilgan. Chakana savdo tashkilotlarining marketing tadqiqotlari olib borildi.
Ushbu maqolada O‘zbekistonda, shu jumladan, turizm sanoatida ekskursiya xizmatini tashkil qilishning dolzarbligi haqida ma’lumot berilgan. Chunki turizm rivojlangan va bugungi kunda rivojlanayotgan har qanday turistik hudud uchun ekskursiya xizmatini rivojlantirish katta ahamiyatga ega. Ekskursiya xizmatini tashkil etish orqali potentsial mijozlar turistik hudud haqida yetarli ma’lumotlarga ega bo‘lgan taqdirda, mintaqada turizmni barqaror rivojlantirishga undaydi. Shuning uchun turizmni tashkil etishda ekskursiya xizmati hozirgi vaqtda asosiy xizmat turlaridan biri sifatida qaralmoqda.
