Ushbu tadqiqotda Oʻrta Osiyo davlatlari suv tanqisligining iqtisodiy oʻsishga taʼsiri ekonometrik panel modellari orqali tahlil qilindi. Uzoq muddatli panel maʼlumotlarini tahlil qilish uchun biz Pooled regression model, fixed effect model va random effect modellari orqali 1990-2023 yillar va 5 ta davlat yillik maʼlumotlarini modellashtirdik. Model qurib boʻlgach ularni turli statistik testlar orqali diagnostik testlar bilan tekshirdik. Yuqoridagi modellarni solishtirish natijasida panel maʼlumotlarimizga eng mos keladigan model bu Pooled regression model ekanligini aniqladik. Ushbu model koʻrsatkichlari asosida Oʻrta Osiyo mamlakatlarida suv tanqisligining oshib borishi iqtisodiy oʻsishga salbiy taʼsir etayotganligi aniqlandi. Suv tanqisligining har bir birlikka oshishi yalpi ichki mahsulotni 0.0166 birlikka kamayishiga olib keladi. Natijalar yuqori suv tanqisligiga uchrayotgan davlatlar suv resurslarini boshqarishni ustuvor yoʻnalish sifatida belgilab, tanqislikni kamaytirish infratuzilmalarini yaratib, suvni tejash siyosatini amalga oshirishi kerakligini ko‘rsatdi.
Mazkur ishda tijorat banklarining barqarorligini ta’minlovchi aktivlar tarkibi va ularga ta’sir qiluvchi omillar ekonometriya usullari yordamida tahlil qilingan. Tadqiqotda banklarning aktiv sifati, likvidlik ko‘rsatkichlari, kredit portfeli tuzilishi hamda tashqi iqtisodiy omillar kabi omillarni o‘rganish asosiy maqsad qilib olingan. Ekonometriya usullari orqali olingan natijalar tijorat banklari barqarorligini oshirishda muhim qarorlarni qabul qilishda yordam beradi. Tadqiqotning amaliy ahamiyati shundaki, u bank faoliyatini rivojlantirishga yo‘naltirilgan strategiyalarni shakllantirishda metodik asos vazifasini bajaradi.
Ushbu tadqiqotda Oʻzbekiston Respublikasi oliy ta’lim tizimini empirik tahlil qilish uchun resurslarga bogʻliqlik nazariyasi (RBN) o‘rganilgan. Regressiya modellari 2000-2013 - yillar davrini qamrab olgan. 62 ta Oʻzbekiston oliy ta’lim muassasalaridan iborat panel ma’lumotlar tatbiq etilib, muassasalar tomonidan qabul qilingan xarajatlar qarorlarning determinantlarini oʻrganish uchun qoʻllaniladi. Asosiy gipoteza oʻquv toʻlovlaridan olinadigan daromad ulushi va oʻqitishga sarflangan xarajatlar ulushi oʻrtasidagi mutanosiblik bilan bogʻliq. Tahlil belgilangan qat’iy ta’sirlarni kiritish orqali kuzatilmagan xilma-xillikni boshqarishga harakat qiladi. Instrumental oʻzgaruvchilarni baholash ushbu ikki oʻzgaruvchi oʻrtasidagi munosabatlarning potentsial endogenligini aniqlash uchun ishlatiladi. Asosiy aniqlangan natija shundan iboratki, oʻquv toʻlovlaridan tushadigan daromadlar ulushi va oʻqitishga sarflangan xarajatlar ulushi oʻrtasida, hatto boshqa omillar bilan bogʻliq boʻlganidan keyin ham ijobiy va statistik jihatdan muhim bogʻliqlik mavjud, bu RBNning asosiy tamoyiliga mos keladi.