Ushbu maqolada elektron pullar va ularning mohiyatini aniqlashga qaratilgan olimlarning fikrlari va konseptual yondoshuvlar yoritilgan. Elektron pullarning vujudga kelishi va rivojlanish bosqichlari o‘rganilgan. Muallif tomonidan elektron pullarni talqin qilishning konseptual yondashuvlarida klassik olimlar va tadqiqotchilarning turli xil qarashlari o‘rganilgan va tahlil qilingan. Iqtisodiyotni axborotlashtirish va elektron pullarning kirib kelishi, elektron pullarga bo‘lgan turlicha talqin shular jumlasidandir.
Maqolada pulning kelib chiqishi, hozirgi bosqichi va u insoniyatning birinchi ixtirolaridan biri ekanligi to‘g‘risida fikr bildirilgan. Ko‘p asrlar davomida dunyoning yetakchi olimlari pulning kelib chiqishi masalasini o‘rganishdi va hozirgi kunda ham ko‘p tadqiqotlar olib bormoqdalar. Ushbu maqolada pul munosabatlarini shakllantirish bo‘yicha zamonaviy tadqiqotlar tahlil qilinadi. Muallif pul munosabatlarining rivojlanishiga bag‘ishlangan adabiyotlarni nazariy va tanqidiy tahlil qildi. O‘tkazilgan nazariy tahlillar asosida pul munosabatlarini yanada o‘zgartirish va rivojlantirish prognozi bo‘yicha xulosalar chiqarildi.
Maqolada monetarizm va uning rivojlanishi, nazariy tushunchalar va unga ta’sir etuvchi omillar o‘rganilgan bo‘lib, klassik olimlarning tadqiqotlari o‘rganilgan va zamonaviy nazariyalar bilan taqqoslangan. Ilmiy maktablarda olimlarning monetarizmga bergan ta’riflari, ularning iqtisodiyotni shakllantirish va rivojlantirishga ta’siri taxlil qilingan.
Мамлакатимизда жиноий йўл орқали олинган даромадларни легаллаштиришга қарши курашишда банклар фаолиятини такомиллаштириш ва тадқиқ қилиш долзарб масала ҳисобланади. Мазкур мақолада банк тизими орқали жиноий йўл билан олинган даромадларни легаллаштиришнинг назарий, иқтисодий-хуқуқий жихатлари ўрганилган
Hozirgi sharoitda aksariyat O‘zbekiston oliy ta’lim muassasalarida akademik faoliyatning rivojlanishi ular daromadlarining shakllanishida to‘lov-shartnoma asosidagi daromadlarning jami daromadlardagi ulushining yuqori ko‘rsatkichini ta’minlamoqda. Toshkent davlat iqtisodiyot universiteti faoliyatini moliyalashtirishda to‘lov-shartnoma faoliyatidan tushumlar yetakchi rol o‘ynaydi. Bu, o‘z navbatida, faoliyat aspektrini kengaytirish va diversifikatsiya qilish bilan bog‘liq tizimli islohotlarni amalga oshirishni taqozo etadi. Tahlillar, oliy ta’lim muassasalarida moliyaviy rejalashtirish tizimi universitetlar joriy rivojlanishi bilan bog‘liq taktik vazifalarni real holatda to‘liq hisobga olmaydi. Ushbu holat oliy ta’lim muassasalarida moliyaviy rejalashtirish tizimini zamonaviy shart-sharoitlarga asoslangan holda takomillashtirishni va ilg‘or usullarni joriy qilishni taqozo qiladi.
Ушбу мақолада тўлов соҳасини рақамлаштириш вақтнинг ҳақиқий эҳтиёжига айланди, чунки рақамли дунёдаги ҳаёт молиявий жараёнларга турли талабларни қўяди, бу инновацион технологиялар, шу жумладан тарқатилган регистрлар ва ақлли шартномалар қондириш учун мўлжалланганлигидир.
Mazkur ishda tijorat banklarining barqarorligini ta’minlovchi aktivlar tarkibi va ularga ta’sir qiluvchi omillar ekonometriya usullari yordamida tahlil qilingan. Tadqiqotda banklarning aktiv sifati, likvidlik ko‘rsatkichlari, kredit portfeli tuzilishi hamda tashqi iqtisodiy omillar kabi omillarni o‘rganish asosiy maqsad qilib olingan. Ekonometriya usullari orqali olingan natijalar tijorat banklari barqarorligini oshirishda muhim qarorlarni qabul qilishda yordam beradi. Tadqiqotning amaliy ahamiyati shundaki, u bank faoliyatini rivojlantirishga yo‘naltirilgan strategiyalarni shakllantirishda metodik asos vazifasini bajaradi.
Бозор иқтисодиёти шароитида ликвидлик ва тўлов қобилияти корхоналарнинг молиявий-хўжалик фаолиятининг, хусусан нефтни қайта ишлашнинг муҳим хусусиятлари ҳисобланади. Молиявий ҳолат корхонанинг рақобатбардошлигини, унинг бизнес жараёнларидаги салоҳиятини, молиявий ва бошқа муносабатларда корхона ва унинг контрагентларининг иқтисодий манфаатлари қай даражада ҳурмат қилинишини белгилайди. Ликвидлик - бу активни бизнесда, иқтисодиётда сотиш ёки нархларни сезиларли даражада ўзгартирмасдан ва қийматини озгина йўқотмасдан инвестиция қилиш қобилияти. Енг ликвид актив-бу пул ёки нақд пул бўлиб, у дарҳол иқтисодий операцияларни амалга ошириш, шу жумладан сотиб олиш, сотиш, қарзларни тўлаш ва шошилинч истак ва еҳтиёжларни қондириш учун ишлатилиши мумкин. Ҳар қандай компаниянинг асоси ликвидликдир. Ҳар бир компания учун ликвидликни ҳар томонлама баҳолаш зарур, чунки бу келажакдаги хатти-ҳаракатларни башорат қилишга ёрдам беради. Мақолада ликвидлик ва тўлов қобилиятининг назарий жиҳатлари кўриб чиқилади, асосий камчиликлар ва муаммоларни баҳолашда нефтни қайта ишлаш заводи таҳлил қилинади ва молиявий ҳолатни яхшилаш бўйича тавсиялар берилади
Islom moliyasi sanoati 2021-yilda barqaror ravishda 17 foizga o’sib, uning jami aktivlari hajmi qariyb 4 trillion AQSh dollariga yetdi. Bu o’sish sur’atlari islom banki, sukuk, islom fondlari va boshqa moliya institutlari kabi tarmoqlar faoliyatida yaqqol ko’rindi. Ta'kidlash joizki, umumiy aktivlarning 70 foizini tashkil etuvchi islom bank ishi davlat tomonidan qo’llab-quvvatlangani, operatsion samaradorlik va kuchli talab tufayli kengaydi. Bunda sof daromad 290% ga oshgan bo’lsa, mos ravishta, aktivlarning o’rtacha rentabelligi ham o’sib bordi. Butun dunyo bo’ylab to’liq raqamli islomiy banklarning yuksalishi va LIBORga o’tish jarayoniga javoban Malayziyaning MYOR-i va Ummonning islomiy pul bozorlari vositalari sanoat innovatsiyasini yoqlab chiqdilar. Islom moliyasini rivojlantirish ko’rsatkichi (Islamic Finance Development Indicator) orqali barqarorlikni, boshqaruvni, bilim va xabardorlikni oshirishga qaratilgan sa'y-harakatlar sanoat taraqqiyotiga ishora etib, islom moliyasini doimiy o’sish va innovatsiyalar uchun yo’naltiradi.
Maqolada banklar faoliyatining transformatsiyalashuvi natijasida an’anaviy bank faoliyatining raqamlashuvi natijasida yuzaga kelishi va risk darajasining ortib borishi mumkin bo‘lgan bir qator risk turlari, bank mijozlari va banklarning o‘ziga qaratilgan eng keng tarqalgan kiber tahdid turlari va ularning o‘ziga xos jihatlari, banklarda risklarni boshqarishning yangi tizimlari, bank risklarini strategik boshqarish bosqichlari hamda raqamli muhitda risklarni samarali boshqarish bo‘yicha muallif yondashuvlari keltirilgan. Umuman olganda, ushbu maqola tijorat banklarining transformatsiyalashuvi va raqamlashish sharoitida yuzaga keladigan riskining ko‘p qirrali tabiati to‘g‘risida tushunchalarni beradi va ushbu keng tarqalgan risk omilini samarali boshqarish va yumshatish va banklarning barqaror o‘sishni ta’minlash uchun banklar tomonidan qo‘llaniladigan turli xil usullar haqida ma’lumot beradi.
Ушбу мақолада мамлакатимизда инвестиция муҳитининг ҳолатини инвестиция фаолиятини амалга оширишнинг мақсадга мувофиқлиги ва жозибадорлигини аниқлайдиган иқтисодий, ижтимоий, ташкилий, ҳуқуқий, сиёсий, экологик ва бошқа шарт-шароитларнинг умумлаштирувчи хусусиятларидан бири эканлиги ўрганилиб тегишли таклиф ва хулосалар берилди.
Ushbu maqolada xalqaro valyuta bozori rivojlanishining jahon moliya arxitekturasiga ta'sirini o'rganib chiqildi. Tadqiqot davomida turli jihatlar, jumladan, xalqaro moliya bozoridan kapital jalb qilishning iqtisodiy mohiyati, nazariy va huquqiy asoslari, kapital jalb etishning hozirgi holati tahlili, adabiyotlar tahlili, tadqiqot loyihasi o‘rganildi. Tadqiqot natijasida xalqaro valyuta bozorining rivojlanishi bilan bog'liq muammolar va imkoniyatlarni yoritib berdi. U yanada samarali va barqaror valyuta bozorini rivojlantirish uchun mustahkam me'yoriy-huquqiy bazalar, bozor shaffofligini oshirish, risklarni boshqarish amaliyotini takomillashtirish va investorlarni himoya qilish choralarini kuchaytirish zarurligini aniqlandi.
Ushbu maqolada hududlarning ijtimoiy-iqtisodiy rivojlanishini tahlil qilishda raqamli texnologiyalardan foydalanishning nazariy va amaliy jihatlari o‘rganiladi. GAT texnologiyalari yordamida Namangan viloyatining ijtimoiy rivojlanish ko‘rsatkichlari tendentsiyalari va dinamikasi tahlil qilindi.
Ushbu maqola global moliyaviy savodxonlik amaliyotlarini O‘zbekiston maktab tizimiga integratsiya qilishni o‘rganadi, yoshlarda iqtisodiy kompetentlikni oshirish zaruratini ta’kidlaydi. Maqolada OECD tamoyillari va PISA kabi tadqiqotlardan olingan fikrlarga asoslanib, AQSh, Chexiya va Latviya kabi mamlakatlarda o‘quv dasturlarini integratsiya qilish va interaktiv usullar orqali o‘quvchilar natijalarini yaxshilashdagi muvaffaqiyatli strategiyalar yoritiladi. Asosiy yondashuvlar moliyaviy ta’limni fanlararo mavzu sifatida kiritish va amaliy o‘qitish uchun raqamli vositalardan foydalanishni o‘z ichiga oladi. Tadqiqot ushbu strategiyalarni O‘zbekistonning o‘ziga xos ijtimoiy-iqtisodiy sharoitlariga moslashtirishdagi muammolarni aniqlab, o‘quvchilarni ongli qaror qabul qilish va moliyaviy mustaqillikka tayyorlash uchun takliflar beradi.
Mazkur maqolada O‘zbekiston Respublikasining o‘rta muddatli davrda inflyatsiyani pasaytirib, iqtisodiyotni rivojlantirishga qaratilgan inflyatsion targetlash rejimiga o‘tishining mamlakatdagi holati, bu maqsad yo‘lida amalga oshirilgan ishlar va kelgusidagi amaliy tajribalar to‘g‘risida tahlillar keltirilgan. Shuningdek, mamlakatimizning yaqin istiqbolida inflyatsiyaning yuqori ko’rsatkichlarini pasaytirish va uni rivojlangan mamlakatlar darajasiga yetkazishga qaratilgan choralar samaradorligi bo’yicha ilmiy xulosalar chiqarilgan.
Ushbu maqolada raqamli aktivlarni shakllanish omillari, raqamli aktivlarni muomalasini takomillashtirish natijasida banklar faoliyatini rivojlantirish asoslari, tijorat banklarida raqamli aktivlarni boshqarish bo‘yicha xorijiy va mahalliy olimlarning ilmiy-nazariy qarashlari, ma’lumotlarning solishtirma tahlillari olib borildi.
Islom moliyasi sanoati 2021-yilda barqaror ravishda 17 foizga o’sib, uning jami aktivlari hajmi qariyb 4 trillion AQSh dollariga yetdi. Bu o’sish sur’atlari islom banki, sukuk, islom fondlari va boshqa moliya institutlari kabi tarmoqlar faoliyatida yaqqol ko’rindi. Ta'kidlash joizki, umumiy aktivlarning 70 foizini tashkil etuvchi islom bank ishi davlat tomonidan qo’llab-quvvatlangani, operatsion samaradorlik va kuchli talab tufayli kengaydi. Bunda sof daromad 290% ga oshgan bo’lsa, mos ravishta, aktivlarning o’rtacha rentabelligi ham o’sib bordi. Butun dunyo bo’ylab to’liq raqamli islomiy banklarning yuksalishi va LIBORga o’tish jarayoniga javoban Malayziyaning MYOR-i va Ummonning islomiy pul bozorlari vositalari sanoat innovatsiyasini yoqlab chiqdilar. Islom moliyasini rivojlantirish ko’rsatkichi (Islamic Finance Development Indicator) orqali barqarorlikni, boshqaruvni, bilim va xabardorlikni oshirishga qaratilgan sa'y-harakatlar sanoat taraqqiyotiga ishora etib, islom moliyasini doimiy o’sish va innovatsiyalar uchun yo’naltiradi.
Ушбу мақолада ташаббусли бюджет жараёнларини ташкил этиш бўйича норматив-ҳуқуқий асослар таҳлили ҳамда “Очиқ бюджет” ахборот портали орқали ўтказилаётган “Ташаббусли бюджет” жараёнида амалга оширилган лойиҳалар таҳлили ёритилган. Шунингдек, ташаббускорлар овоз йиғишга сарфлаётган маблағларни лойиҳани молиялаштириш учун йўналтиришга имкон берувчи биргаликда молиялаштириш механизмига таклифлар ишлаб чиқилган.