Мазкур мақолада тижорат банкларида асосий воситалар бўйича халқаро стандартни қўллашнинг ўзига хос хусусиятлари, банкларда асосий воситалар ҳисобининг мазмуни, турли илмий нашрларда тушунчага берилган таърифлар, асосий воситалар бўйича халқаро стандартдан фойдаланиш методикаси, мавзунинг долзарблиги келтирилган. Ўзбекистон Республикасида тижорат банкларида асосий воситаларни ҳисобини юритиш амалиётининг МҲХС №16 “Асосий воситалар” стандартининг қўлланиши, унинг аҳамияти ўз ифодасини топган. Бухгалтерия ҳисоби счётларида уларнинг ташкил қилиниши ва молиявий ҳисобот гшаклларида акс эттирилиши тартиби батафсил баён қилинган. Тадқиқотлар натижасида тижорат банкларида асосий воситаларни юритиш ва унинг ҳисобини ташкил қилишга доир муаллиф томонидан ўз фикри ифодаланганн ҳамда тавсиялар ишлаб чиқилган.

Mazkur maqolada asosiy vositalardan foydalanish samaradorligi tahlilining uslubiy jihatlarini takomillashtirish masalalari yoritilgan. Jumladan, asosiy vositalardan foydalanish samaradorligini ifodalovchi koʻrsatkichlar, fond qaytimi koʻrsatkichi va uning oʻzgarishiga taʼsir koʻrsatuvchi omillar tahlilida taʼsir koʻrsatuvchi omillarni detallashtirish asosida yondashuv amalga oshirilgan. Bu esa, fond qaytimining oʻzgarishiga har bir omilning taʼsir darajalarini aniq baholash imkonini bergan.

Ушбу мақолада асосий воситалар ҳисоби, жумладан, бухгалтерия ҳисоби ва солиқ мақсадларида асосий воситалар амортизацияси ҳисоби каби масалалар бўйича ўрганишлар келтирилган. Ўрганишлар асосий воситалар ҳисобини бухгалтерия ҳисоби ва солиқ солиш мақсадларида юритиш бўйича хулосалар шакллантирилган.

Мақолада иқтисодий ислоҳотлар даврида миллий иқтисодиётнинг
тармоқ таркибини ўзгаришига асосий капиталга йўналтирилган инвестицияларнинг
молиялаштириш манбалари бўйича хамда технологик, тармоқ таркиби билан боғлиқ
бўлган инвестицион механизмнинг таъсири тадқиқ этилган

Ushbu maqola Farg‘ona viloyatining statistik ma’lumotlari asosida Almon lag modeli tahlilini taqdim etadi. Model vaqtli qatorlar bilan o‘zgaruvchilar o‘rtasidagi bog‘lanishlarni o‘rganishga imkon beradi, bu esa taqsimlangan lag ta’sirlarini hisobga oladi. Mavjud ma’lumotlardan foydalangan holda, tadqiqot Farg‘ona viloyatidagi asosiy omillarning dinamikasini tahlil qiladi va optimal lag strukturasini aniqlaydi. Tadqiqot natijalari viloyatning iqtisodiy dinamikasini yaxshiroq tushunishga yordam beradi va investorlar hamda tadqiqotchilar uchun qimmatli fikr-mulohazalar bilan o‘rtoqlashadi.

Ушбу мақолада Республикамиз тижорат банклари фаолиятида мажбуриятлар ҳисоби ва аудити муаммоларни аниқлаш ва унинг муаммоларининг ечимини топиш, мамлакатимизда банкларда мажбуриятлар ҳисобини халқаро стандартлар асосида юритиш натижасида халқаро банк амалиётига мос келувчи банкларда мажбуриятлар ҳисобини ташкил қилиш орқали банк мажбуриятларини оптимал даражада шаклланиши, ҳисобини юритишни такомиллаштириш бўйича таклифлар ишлаб чиқилган.
Тижорат банкларида мажбуриятлар ҳисобини юритишни тўғри ташкил этилиши тижорат банкларининг самарали ишлаши ва иқтисодий жиҳатдан барқарор бўлишини таъминлайди. Тижорат банклари баланси пассивининг асосий қисмини мажбуриятлар ташкил этиб, улар деярли 85-90 фоиздан иборат бўлади. Мазкур мақолада тижорат банкларида банк мажбуриятлари ҳисобининг тўғри юритилиши бўйича методикасини ишлаб чиқишга қаратилган тадқиқотлар баёни келтирилган. Бу бўйича берилган таклиф ва тавсиялар ТИФ “Миллийбанк” АЖ да бухгалтерия ҳисоб сиёсатини ишлаб чиқишда қўллаш учун қабул қилинган. Тадқиқотлар натижасида тижорат банкларида мажбуриятлар ҳисобини ташкил қилишга доир муаллиф томонидан тавсиялар ишлаб чиқилган.

Ushbu maqolada MHXS bo‘yicha qayta ijaraga olish uchun asosiy vositalarni sotish hisobi tartibi ko‘rsatilgan. Ushbu mavzuni muammosi shundan iboratki, sotib va qayta ijaraga olish masalasi O‘zbekiston amaliyotida hozir qo‘llanilmaydi va bizning amaliyotimizda yangi hisoblanadi. Mualliflar maqolada bu masalani misollar va buxgalterlik yozuvlar bilan batafsil ko‘rsatib chiqqanlar. Keltirilgan jadvallar mualliflar tomonidan ishlab chiqilgan. Moliyaviy holat va foyda va zararlar va boshqa umumiy daromadlar to‘g‘risidagi hisobotlar qisgartirilgan shaklda xalqaro amaliyotida qo‘llaniladigan shakllardan olingan. Masalani ochib berish uchun buxgalteriya hisobining ikki yoqlama usulidan foydalanilgan. Mualliflarning ilmiy va amaliy hissasi shundan iboratki muammoni o‘zbek sharoitiga moslashtirildi, jadval va hisobot shakllarida buxgalterlarga tanishtirdi.