Ушбу мақолада кичик бизнес ва хусусий тадбиркорлик ўрнини таҳлил қилишда мавжуд бўлган муаммолар ва потенциал имкониятлар аниқланган. Шу билан бирга кичик бизнес субъектларини экспорт салоҳиятини иқтисодиёт тармоқлари кесимида, экспорт ва инновация жараёнларини ўзаро мувофиқ холда йўлга қўйиш асосида кенгайтириш ва такомиллаштириш йўллари таклиф қилинган.

Ушбу мақолада Наманган вилояти саноат салоҳиятини ошириш бўйича ишлаб чиқилган саноатни ривожланиш механизми таклиф эилган. Наманган вилоятини комплекс-инновацион ривожлантиришга қаратилган илмий таклиф ва амалий тавсиялар ишлаб чиқилган. Саноат ва минтақанинг ижтимоий-иқтисодий ривожланиши ўртасидаги боғлиқлик, унинг иқтисодий ўсиш ва аҳоли фаровонлигига таьсири илмий асосланган. Вилоятда ижтимоий-иқтисодий ривожланиш тенденциялари тараққиётининг ҳозирги ҳолати баҳоланган. Мавжуд табиий иқтисодий салоҳиятни чуқур таҳлил қилган ҳолда иқтисодий ўсиш ва аҳоли даромадларини оширишни ривожлантиришнинг асосий омиллари ва хусусиятлари тавсифланган

Ushbu maqolada mamlakatimizda mintaqaviy infratuzilmani innovatsion rivojlantirishning hozirgi holati va dolzarb muammolari tahlil qilinadi. Infratuzilmaning modernizatsiyasi va innovatsion yechimlarni joriy etish jarayoni hududlarning iqtisodiy barqarorligi va raqobatbardoshligini oshirishda muhim rol o‘ynaydi. Shu boisdan, tadqiqotda mintaqaviy infratuzilmani rivojlantirishga ta’sir etuvchi asosiy omillar, mavjud muammolar hamda ularni hal etish yo‘llari ko‘rib chiqiladi. Tahlillar shuni ko‘rsatadiki, infratuzilmaviy loyihalarni amalga oshirishda moliyalashtirish yetishmovchiligi, eskirgan texnologiyalar, institutsional muammolar va hududiy nomutanosibliklar asosiy to‘siqlar sifatida namoyon bo‘lmoqda. Shuningdek, maqolada ilg‘or xorijiy tajriba tahlil qilinib, innovatsion infratuzilmani shakllantirishning samarali strategiyalari ilgari suriladi. Shuningdek, mazkur maqolada mintaqaviy infratuzilmani rivojlantirish bo‘yicha ilmiy-amaliy tavsiyalar ishlab chiqilib, uning barqaror innovatsion taraqqiyotga ta’siri yoritiladi. Tadqiqot natijalari hududiy siyosatni shakllantirish va infratuzilmani rejalashtirish jarayonlarida amaliy ahamiyat kasb etishi mumkin.

Zamonaviy xalqaro amaliyotda qo‘llanilayotgan boshqaruv, texnologik yangiliklar, resurslardan samarali foydalanish va raqamli transformatsiya usullari o‘rganilib, ularning mahalliy korxonalar uchun qo‘llash imkoniyatlari baholandi. Tadqiqotda AQSh, Norvegiya, Rossiya va boshqa ilg‘or davlatlarning neft-gaz sanoati korxonalaridagi muvaffaqiyatli tajribalari tahlil qilinib, ularning iqtisodiy samaradorlikka ijobiy ta’sir ko‘rsatgan omillari yoritildi. Maqola natijalari O‘zbekistonning neft-gaz sohasi korxonalarida samaradorlikni oshirishga qaratilgan strategiyalarni ishlab chiqishga xizmat qiladi.

Hozirda jahon miqyosida moliyaviy menejmentning asosiy funksional elementi hisoblangan moliyaviy rejalashtirish tizimini takomillashtirish masalalari keng tadqiq etilmoqda. Xususan, global pandemiya sharoitida tashqi bozorlardagi oʻzgaruvchan muhitga tez moslashuvchan moliyaviy rejalashtirish tizimi va uning strategik rejalar bilan uygʻunlashtirilgan mukammal modelini shakllantirish yuzasidan maqsadli izlanishlar olib borilmoqda. Shuningdek, moliyaviy menejmentning asosiy funksional elementlaridan biri kompaniyalar moliyaviy-xoʻjalik faoliyatini kompleks baholashning keng koʻrsatkichlar arsenalini mujassamlashtiruvchi moliyaviy diagnostikaning tashkiliy arxitekturasini takomillashtirishga eʼtibor qaratilmoqda.

Maqolada Qozog'iston tadbirkorlik sub'ektlarini qo'llab-quvvatlash bo'yicha davlat chora-tadbirlarini har tomonlama tahlil qilish asosida kichik va o'rta tadbirkorlik sub'ektlarining (KO'T) hozirgi holati, ularning o'sishi va rivojlanishini cheklaydigan asosiy to'siqlar ko'rib chiqilgan. Kreditlash, soliqqa tortish va axborot resurslaridan foydalanish muammolariga alohida e'tibor qaratilgan. Mualliflar tomonidan Qozog'iston hukumati tomonidan milliy dasturlar va tashabbuslar orqali amalga oshirilgan samarali strategiyalarni o'rganilgan va ularning samaradorligini mavjud empirik ma'lumotlar asosida baholangan. Shuningdek, eng muvaffaqiyatli rag'batlantirish mexanizmlarini aniqlash uchun xalqaro tajriba tahlili ham o'tkazilgan. Tadqiqot ishida institutsional muhitni yaxshilash va KO'Bni rivojlantirishning ustuvor yo'nalishlarini qo'llab-quvvatlashning kompleks tizimini ishlab chiqish bo'yicha aniq tavsiyalar berilgan. Korxonalarning innovatsion faoliyat uchun qulay shart-sharoitlar yaratish va eksport salohiyatini oshirishning ahamiyati muhokama qilingan. Hulosa qismi barqaror ijtimoiy-iqtisodiy rivojlanishga erishish uchun davlat darajasida strategik rejalashtirishga bag'ishlangan.

Maqolada turmush darajasini oshirish masalasi jamiyat oldidagi asosiy qiyinchiliklardan biri sifatida ko'rib chiqiladi. U turmush darajasini oshirishga ta'sir qiluvchi asosiy omillarni va bu maqsadga erishish yo'llarini o'rganadi. Maqolada iqtisodiy o'sish va barqarorlik, ta'lim va bilimga kirish, sog'liqni saqlash va ijtimoiy himoya, infratuzilma va yashash sharoitlari, texnologiyalarni rivojlantirish va barqaror ekologik siyosat turmush darajasini oshirishning muhim omillari sifatida tahlil qilinadi. Muallif tibbiyot va sog'liqni saqlash, sanoat, infratuzilma va ta'lim sohalarida yangi texnologiyalarni rivojlantirish va qo'llash muhimligiga e'tibor qaratadi. Ta'kidlanishicha, ushbu sohalardagi innovatsiyalar hayot sifatini sezilarli darajada yaxshilaydi va har bir shaxsning imkoniyatlarini kengaytiradi. Shu bilan birga, muallif innovatsion loyihalarni muvaffaqiyatli amalga oshirish uchun tegishli investitsiyalar, huquqiy qo'llab-quvvatlash va turli tomonlarning hamkorligi zarurligini ham ta'kidlaydi. Maqolada zamonaviy innovatsion o'zgarishlar davrida turmush darajasini oshirishga yordam beradigan mumkin bo'lgan rivojlanish yo'llari haqida umumiy ma'lumot berilgan

Ushbu maqola sanoat korxonalarida innovatsiyalarni rivojlantirish tizimini shakllantirish shartlarini belgilaydi: malakali kadrlarni jalb qilish, eng so‘nggi ishlanmalarni o‘rganish, o‘z ixtirolarini himoya qilish, ishlab chiqarilgan mahsulotlarning patent sofligi, nomoddiy aktivlar qiymatini baholash. va test marketingi. Bundan tashqari, yangi g‘oyalar, bilim va malakali mutaxassislarni olish zarurati tufayli korxonalar boshqa bozor ishtirokchilari bilan hamkorlik qilishlari kutilmoqda. Bunday hamkorlikni mashhur "fan - kadrlar - ishlab chiqarish" zanjiri doirasida amalga oshirish mumkin.

Maqolada infratuzilma faoliyatini takomillashtirish orqali kichik biznes va xususiy tadbirkorlikni rivojlantirish strategiyalari ko'rib chiqiladi. Moliyaviy xizmatlar, texnologik qo'llab-quvvatlash, huquqiy asos va logistika kabi infratuzilmaning turli elementlarini tahlil qilib, tadqiqotimizda kichik biznesning o'sishi va barqarorligiga hissa qo'shadigan asosiy omillarni aniqlaymiz. Tadqiqotlarimiz qulay ishbilarmonlik muhitini yaratish, resurslardan foydalanishni yaxshilash va tadbirkorlikni rivojlantirishning muhim omillari sifatida innovatsiyalarni rag'batlantirish muhimligini ta'kidlaydi. Natijalar shuni ko'rsatadiki, yaxshi rivojlangan infratuzilma nafaqat kichik biznesning operatsion ehtiyojlarini qondiradi, balki bozorda samarali raqobatlashishga imkon beradi.

Россия Федерациясида туризм саноати мамлакат ЯИМ ва бандликка сезиларли ҳисса қўшиб, маданий ва географик хилма-хиллигини намоён этадиган муҳим соҳа ҳисобланади. Жаҳонда давом этаётган ўзгаришлар шароитида ушбу соҳа иқтисодий беқарорлик, истеъмолчи талабларининг ўзгарувчанлиги ва илғор технологияларнинг пайдо бўлиши каби турли чақириқларга дуч келмоқда. Ушбу мақолада Россия туризм корхоналари сунъий интеллект (AI) ва катта маълумотларни таҳлил қилишни қўллаш орқали технологик етакчиликни қандай ривожлантириши мумкинлиги, соҳа рақамлаштириш орқали тузилмавий ўзгаришларга қандай мослашиши мумкинлиги ва давлат сиёсати ақлли туризмнинг ривожланишига қандай таъсир кўрсатиши ҳақида сўз боради. Ушбу тадқиқот муваффақиятли кейсларни таҳлил қилиш ва ҳукумат ташаббусларининг ўрнини кўрсатиш орқали Россия туризм соҳасининг келажагини бошқаришда инновацияларнинг ҳал қилувчи аҳамиятини таъкидлайди.

Maqolada milliy iqtisodiyotni rivojlantrishni innovatsion faolligni oshirishda xorijiy investitsiyalarning o‘rni va ahamiyati ochib berilgan,investitsiyalarni jalb etish tamoyillari ko‘rib chiqilgan va yoritilgan. Shuningdek investitsiyaning mamlakat eksport va ipmortidagi tutgan o‘rni ma’lumotlar tahlilida tatbiq etilgan.

Kichik biznesni rivojlantirishning huquqiy va institutsional asoslari tadbirkorlikni rag‘batlantirish va iqtisodiy o‘sishda muhim ahamiyatga ega. Ushbu mavzu kichik korxonalarning rivojlanishini ta’minlovchi me’yoriy-huquqiy bazalar, mulkiy huquqlar va siyosat mexanizmlarini o‘rganib, moliyalashtirish, bozorga kirish va nizolarni hal qilishda institutlarning rolini ta’kidlaydi. Ushbu asoslarni tushunish to‘siqlarni kamaytirish, innovatsiyalarni yaxshilash va barqaror biznes ekotizimlarini rag‘batlantirish strategiyalarini aniqlashga yordam beradi.

Mazkur maqolada innovatsiyalarni iqtisodiyotda qoʻllashning xorij va oʻzbek olimlari talqinlari tahlil qilingan. Innovatsion iqtisodiyot xususiyatlari, davlatlar milliy iqtisodiyotining innovatsionlik darajasini aniqlash koʻrsatkichlari, innovatsiyalar, iqtisodiy oʻsish va bandlik oʻrtasida yuqori darajadagi izchil bogʻlanish yoritilgan. Axborot kommunikatsion texnologiyalarining rivojlanishi bilan bogʻliq ish bilan bandlikning innovatsion shakllari kengayishi jumladan, Ye-bandlikning rivojlanishi, virtual ish joylari, frilansing kabi bandlik turlari haqida maʼlumotlar berilgan. Anʼanaviy va virtual ish joylarining xususiyatlari aniqlanib, qiyosiy tahlil qilingan.

Maqolada barqaror tabiiy kapitalni makro darajada jamg‘arish yoki makroiqtisodiy usullar, avvalo, davlat tomonidan tartibga solish yo‘nalishlarida namoyon bo‘ladi. Davlat tomonidan tartibga solish tizimida qonunlar, me’yoriy-huquqiy va tashkiliy-iqtisodiy asoslar ishlab chiqish bo‘yicha taklif va tavsiyalar berilgan.

Ушбу мақолада кичик бизнес корхоналари ишлаб чиқариши иқтисодиётни модернизация қилиш шароитига мослаштириш зарурати инновацион инфратузилмасини шакллантиришга қизиқишнинг кучайишига олиб келди, чунки истиқболларни аниқлаб, ривожланишнинг келгуси тенденцияларини олдиндан кўрмай, бозор шароитида тармоқнинг рақобатбардошлигини ошириш чора-тадбирларни ишлаб чиқишнинг деярли иложи йўқ. Шу боис кичик бизнес корхоналар ишлаб чиқариши инновацион хизматлар инфратузилмасини ривожлантириш чора-тадбирларини ишлаб чиқиш унга таъсир этувчи муҳим ички ва ташқи омиллар ёритилган.

Мазкур мaқoлaдa Янги Ўзбекистоннинг иқтисодий pивoжлaниш даврида, xизмaт кўpсaтиш сoҳaнининг ўзига хос аҳамияти, ривожланиш истиқболлари ва тенденциялари ўрганилган. Шунингдек, хизмaт кўpсaтиш соҳасининг миллий иқтисoдиётдaги ўрни ва ушбу соҳани ривожлантириш орқали янги иш ўринларини яратиш, aҳoли бандлигини ва даромадларини ошириш йўллари статистик тaҳлил қилингaн.

Ушбу мақолада кичик ва ўрта бизнес субъектлари солиққа тортишни такомиллаштириш билан боғлиқ масалалар кўриб чиқилади. Кичик ва ўрта бизнес иқтисодий ўсишни рағбатлантириш, инновацияларни рағбатлантириш ва бандлик имкониятларини яратишда муҳим рол ўйнайди. Бироқ, солиққа тортиш нуқтаи назаридан кичик ва ўрта бизнес дуч келадиган асосий муаммоларни аниқлаш ва уларнинг солиқ мажбуриятларини яхшилаш ва солиқ юкини енгиллаштириш учун потенциал ечимларни таклиф қилишга қаратилган. Мазкур муаммоларни ҳал этишда ҳам маҳаллий, ҳам халқаро тажриба ҳисобга олинган. Ушбу тадқиқот натижалари сиёсатчиларга, солиқ органларига ва бизнес эгаларига кичик ва ўрта бизнес учун солиққа тортиш тизимини такомиллаштириш бўйича самарали стратегияларни ишлаб чиқишда маълумот бериши мумкин, бу эса уларнинг ўсишига ёрдам беради ва умумий иқтисодий ривожланишга ҳисса қўшади. Чунки бу солиқ ёрдамида корхоналарнинг солиқ солиш мақсадида фаолият натижасидан бўйича хулоса ва таклифлар ишлаб чиқилган.

Yoqilg‘i-energetika kompleksi (YEK) global iqtisodiy barqarorlik va o‘sishda muhim rol o‘ynaydi. Ushbu maqolada YEK korxonalarining innovatsion salohiyatini oshirish uchun maqsadli strategiyalar orqali konsepsiya ko‘rib chiqiladi va mavjud tendentsiyalar hamda natijalarni aks ettiruvchi statistik ma’lumotlar bilan qo‘llab-quvvatlanadi.

Мақолада Ўзбекистондаги тўқимачилик ва чарм компанияларида экологияга мос амалиётлар – экологик ишлаб чиқариш, экологик маркетинг, инсон ресурсларини экологик бошқариш, яшил инвестициялар ва экологик инновациялар орқали иқтисодий натижалар ўртасидаги ўзаро боғлиқлик таҳлил қилинган.

Тадқиқот миқдорий усулдан фойдаланган ҳолда амалга оширилди, мамлакатимиздаги “Ўзтўқимачиликсаноат” уюшмаси орқали, ўрта, катта тўқимачилик ва чарм корхоналари топ-менежерлари, корхона раҳбарларидан маълумотларни йиғиш учун 234 та анкета орқали стратификацияланган тасодифий намунани танлаш усули қўлланилди.

Мақолада инновацион иқтисодиёт шароитида суғурта соҳасини ривожлантиришнинг иқтисодий ва назарий асослари тадқиқ этилган. Унда суғурта соҳасида инновацияларни қўллаш йўналишлари, суғурта компанияларининг бу борадаги фаолиятларига тўсқинлик қилаётган муаммолар ва бу борада яқин истиқболда қилиниши керак бўлган чора-тадбирлар йўналишлари келтириб ўтилган

Мақолада республикамиз иқтисодиётининг замонавий тармоқларидан бири бўлган саноатнинг мамлакат иқтисодий кўрсаткичларига таъсири, соҳадаги мавжуд муаммолар, соҳага оид олимларнинг қарашлари, назарий ва амлий натижалари таҳлил қилиниб, саноатни ҳудудий жойлаштириш имкониятлари ва истиқболлари ўрганилган ва мавзу юзасидан хулоса ва таклифлар келтириб ўтилган.

Ushbu maqolada mamlakatimizda “Yashil iqtisodiyotni” joriy etish natijalari, mamlakatning iqtisodiy-ijtimoiy, sogʻliqni saqlash, aholi farovonligi koʻrsatkichlarining tahlili, mavzuga oid xorijiy va mahalliy adabiyotlarning sharhi, “Yashil iqtisodiyot”ni rivojlantirish istiqbollari va imkoniyatlari, qayta tiklanmaydigan va qayta tiklanuvchi energiya manbalardan foydalanish samaradorligini oshirish masalalari oʻrganilgan

Maqolada to'lov qobiliyati, "soglomlashtirish" atamasining ma'nosi muhokama qilinadi. Innovatsion iqtisodiy rivojlanish sharoitida korxonalarning to'lov qobiliyatini takomillashtirish va yaxshilash jarayonining xususiyatlari, to'lov qobiliyati va naqd pul likvidligining xarakterli xususiyatlari hamda ularning barqarorligiga ta'sir etuvchi omillarning oldini olish va likvid to'lovlar aylanmasini tezlashtirish yoritilgan.

Ушбу мақола мамлакатда амалга оширилаётган иқтисодий ислоҳотларни изчиллик билан амалга оширилиши натижасида иқтисодиётнинг барча соҳаларида, жумладан моддий ишлаб чиқариш соҳаларида ҳам ўзгаришлар содир бўлиши ва бу ўзгаришларни юз беришида моддий ишлаб чиқариш соҳасининг муҳим таркибий қисми бўлган қишлоқ хўжалигининг ўрни ва роли алоҳида аҳамиятга эга бўлиб бораётганлигига бағишланган. Айниқса, бозор муносабатларини Ўзбекистонда  янада ривожланиб бориши шароитида қишлоқ хўжалигини кўп укладлилиги шароитида соҳани кадрлар билан таъминлаш муаммоларига эътиборни қаратиш объектив зарурият эканлиги ёритиб берилган

Мақолада кичик бизнес ва тадбиркорлик субъектларида стратегик бошқарувнинг аҳамияти таҳлил қилинган. Стратегик бошқарув моделлари кичик бизнесни ривожлантириш, самарадорликни ошириш ва бозорда барқарор мавқега эга бўлишда муҳим аҳамият касб этади. Ўзбекистондаги кичик бизнес субъектлари учун қўлланилаётган замонавий бошқарув йўналишлари ва амалиётлар кўриб чиқилган. Тадқиқот натижалари кичик бизнеснинг барқарор ривожланиши учун стратегик ёндашувларни жорий этиш зарурлигини тасдиқлайди.