Lizing oluvchi korxonalarda ijara hisobining moliyaviy hisobotning xalqaro standartlari (MHXS) asosida takomillashtirilishi moliyaviy shaffoflikni oshirish, aktivlar va majburiyatlarni aniq aks ettirish hamda investitsion jozibadorlikni kuchaytirishga xizmat qiladi. MHXS 16 "Ijara" standarti asosida lizing majburiyatlarini balansda toʻgʻri aks ettirish va korxonalarning moliyaviy holatini real aks ettirish koʻrib chiqilgan.
Maqolada asosiy vositalar hisobini uslubiy va tashkiliy jihatdan takomillashtirish masalalari yoritilgan. Jumladan, asosiy vositalarni BHMS va MHXS asosida tan olish mezonlari, asosiy vositalarning kirimi, turkumlanishi, chiqib ketishi, moliyaviy hisobotlarda asosiy vositalar toʻgʻrisidagi axborotlarni to‘g‘ri yetkazib berish haqida toʻxtalib oʻtilgan.
Ushbu ishning mavzusi Xalqaro moliyaviy hisobot standartlari (IFRS) va Buxgalteriya hisobining milliy standartlari (BHMS) boʻyicha asosiy vositalar hisobini taqqoslashga bagʻishlangan. Asosiy vositalar tashkilotning moliyaviy holatida muhim rol oʻynaydigan eng muhim uzoq muddatli aktivlardir. Tadqiqotda ikki tizim oʻrtasidagi aktivlarni hisobga olish, baholash, oʻlchash, amortizatsiya qilish va hisobdan chiqarish yondashuvlaridagi asosiy farqlar oʻrganiladi. Asosiy vositalarni qayta baholashga, eskirish usullariga, shuningdek taʼmirlash va modernizatsiyaga xarajatlarni hisobga olish yondashuvlariga alohida eʼtibor qaratilgan. Maqolada turli standartlar moliyaviy hisobot va boshqaruv qarorlarini qabul qilishga qanday taʼsir qilishi, shuningdek, bir buxgalteriya tizimidan ikkinchisiga oʻtishda qanday muhim jihatlarni hisobga olish kerakligi tahlil qilinadi. Tadqiqot turli huquqiy va iqtisodiy muhitda ishlaydigan buxgalterlar, moliya mutaxassislari va menejerlar uchun muhim boʻlgan IFRS moslashuvchanligi va cheklovlarini tahlil qilishga qaratilgan.
Mazkur maqolada joriy majburiyatlarning tasnifi va ularni hisobga olish prinsiplariga qaratilgan boʻlib, majburiyatlarni aniq va toʻgʻri hisoblash, ularning moliyaviy hisobotlarda aks ettirilishini taʼminlash orqali moliyaviy axborotning ishonchliligini oshirish zarurligi taʼkidlangan. Joriy majburiyatlar hisobida qoʻllaniladigan zamonaviy usullar va ularning ahamiyati tahlil qilinib, bu jarayonlarni soddalashtirish va natijada moliyaviy tahlilni takomillashtirish yoʻllari koʻrib chiqilgan.
