Ushbu maqolada davlat sektorida ichki audit dasturlarini loyihalash uchun to‘rt o‘lchovli xavf indeksi modeli taklif etiladi. Model huquqiy, moliyaviy, resurs va tashkiliy xatarlarni integratsiya qilgan holda, xavfga asoslangan audit rejalashtirish uchun kompleks doirani taqdim etadi. Gipotetik bo‘limlar ishtirokida o‘tkazilgan simulyatsiya orqali tadqiqot ko‘rsatadiki, umumiy xavf ballari asosiy xavf toifalarining xilma-xilligi va xususiyatlarini yashirishi mumkin. Audit xatarlarini alohida o‘lchamlarga ajratish orqali model auditni aniqroq yo‘naltirishni, shaffof qaror qabul qilishni va ichki auditning xalqaro standartlariga mos kelishni ta’minlaydi. Bundan tashqari, model ma’lumotlar yetarli bo‘lmagan muhitlarda ham foydali ekanligini isbotlaydi. Modelning moslashuvchanligi va aniqligi uni qo‘lda ham, avtomatlashtirilgan audit rejalashtirish jarayonlarida ham qo‘llashga mos qiladi. Kelgusidagi takomillashtirishlar ichiga dinamik og‘irlik berish va raqamli integratsiya kiritilishi mumkin, biroq taqdim etilgan model allaqachon ichki audit faoliyatini ustuvorlashtirish va davlat sektori boshqaruv natijalarini yaxshilash uchun kuchli va amaliy yondashuvni taqdim etadi.

Maqolada O‘zbekistonda raqamli fiskal boshqaruvni kuchaytirish maqsadida tatbiq etilgan “Tadbirkorlik subyektlarining barqarorlik reytingi” tizimi tahlil qilinadi. Baholash jarayoni yuridik shaxslarning soliq intizomi, moliyaviy shaffoflik, rasmiylashtirish intizomi hamda ijtimoiy mas’uliyat darajasini avtomatlashtirilgan algoritmlar orqali aniqlashga asoslanadi. Tadqiqot doirasida reyting indikatorlari va real iqtisodiy natijalar o‘rtasidagi bog‘liqlik, sektoral va hududiy tafovutlar hamda “CRM-NEW” monitoring tizimi bilan metodologik farqlar chuqur tahlil etilgan. Shuningdek, Kruskal–Wallis H testi asosida reyting toifalari va soliq xavfi o‘rtasidagi statistik munosabatlar aniqlanib, baholash tizimining ishonchlilik darajasi asoslab berilgan. Maqolada reyting mexanizmini takomillashtirishga doir konseptual va amaliy tavsiyalar ishlab chiqilgan.

Ushbu maqolada huquqiy, moliyaviy va operatsion jihatlar koʻrsatilib, aksiyadorlik jamiyatlarida huquqni tekshirishning roli, ahamiyati va metodologiyasi koʻrib chiqiladi. U tegishli tekshirish qanday xavflarni kamaytirishi, korporativ boshqaruvni yaxshilashi va meʼyoriy-huquqiy bazaga rioya etilishini taʼminlashini oʻrganadi. Tadqiqot shuningdek, samarali tekshiruvni oʻtkazishdagi qiyinchiliklarni muhokama qiladi va uning samaradorligini oshirish uchun eng yaxshi amaliyotlarni taklif qiladi. Maqolada amaliy tadqiqotlar va tahlillar orqali aksiyadorlar manfaatlarini himoya qilish va korporativ barqarorlikni taʼminlashda sinchkovlik bilan tekshirish muhimligini taʼkidlaydi.