Мақолада ипакчилик маҳсулотлари нархини талаб ва таклиф асосида шаклланиш хусусиятлари муҳокама қилинган. Ўзбекистонда ипак маҳсулотлари нархининг шаклланишига таъсир этувчи омиллар таҳлили ўрганилган. Шунингдек, Ўзбекистонда ипак маҳсулотлари нархининг шаклланишига ички ва жаҳон омилларининг мураккаб ўзаро таъсири таҳлил қилиниб, мавзу якунида хулоса ва таклифлар шакллантирилган.
Мақолада корхоналарни ер қаъридан фойдаланганлик учун солиққа тортишнинг объектив зарурлиги, унинг иқтисодий аҳамияти ва услубий асослари таҳлил қилинади. Ер ости ресурсларидан фойдаланиш жараёнида солиқ сиёсати муҳим восита бўлиб, давлат бюджети даромадларини шакллантириш, табиий ресурслардан самарали фойдаланиш ва экологик барқарорликни таъминлашда катта аҳамиятга эга. Шунингдек, мақолада халқаро тажриба таҳлил қилиниб, Ўзбекистон учун самарали моделлар таклиф қилинади.
Ушбу мақолада «яшил» иқтисодиётнинг ривожланиши ва олий таълим муассасалари (ОТМ)нинг ички ташкилотнинг «яшил» моделига ўтиши ўртасидаги боғлиқлик кўриб чиқилади. UIGreenMetric бўйича Ўзбекистон ва дунёдаги «яшил» ОТМ нинг рейтинги ҳақида умумий маълумот берилган ва «яшил» университет мақомини олгандан кейин ОТМ нуфузининг ошишига таъсир қилувчи кўрсаткичларнинг қиёсий тавсифи таклиф қилинган.
Мақолада Ўзбекистон Республикаси Президентининг 2020 йил 24 февралдаги 4611-сонли “Молиявий ҳисоботнинг халқаро стандартларига ўтиш бўйича қўшимча чора-тадбирлар тўғрисида” қарори ижросини таъминлашга қаратилган корхоналарнинг иқтисодий фаолиятида муҳим аҳамиятга эга бўлган маблағлардан бири, товар-моддий захирларни молиявий ҳисоботнинг халқаро стандартлари талаблари асосида ҳисобини ташкил этиш масалалари кенг ёритиб берилган. Хусусан, амалдаги 4-сон БҲМС “Товар-модий захиралар” номли миллий стандарт қоидаларини методологик жиҳатдан халқаро стандартларга уйғунлаштириш мақсадида илмий таклиф ва амалий тавсилар шакллантирилган.
Ушбу тадқиқотда Ўзбекистонда аёлларнинг рақамли трансформацияга мослашуви жараёни комплекс ўрганилган. Гендер рақамли тафовут индекси асосида мамлакатимизда хотин-қизларнинг рақамли технологиялардан фойдаланиш даражаси, уларнинг рақамли кўникмалари ва рақамли трансформацияга мослашув жараёнидаги асосий муаммолар таҳлил қилинган. Тадқиқот давомида статистик маълумотлар, қиёсий таҳлил, сегментлаш, хорижий мамлакатлар тажрибаси чуқур ўрганилган. Гендер рақамли тафовут индексининг методологияси таҳлил қилинган ва хотин-қизларнинг ахборот-коммуникация технологияларидан фойдаланиш даражасини SPSS дастури ёрдамида баҳолаш амалга оширилган. Натижада аёлларнинг рақамли трансформацияга мослашувини тезлаштириш, рақамли кўникмаларини ошириш ва гендер рақамли тафовутни камайтириш бўйича илмий асосланган таклиф ва тавсиялар ишлаб чиқилган.
Ушбу мақоланинг мақсади, мамлакат ва жамият ўз инфратузилмаси ва урбанизация жараёнларини яхшилаш учун амалга ошираётган "миллий" реновация дастурларини танқидий таҳлил қилишдир. Мақолада реновациянинг миллий даражадаги маъноси, унинг ижтимоий, иқтисодий ва экологик таъсирлари кўриб чиқилади. Танқидий тизимли таҳлилда ушбу жараённинг турли ҳудудлари, республика учун энг самарали ва барқарор усулларини танлаш, уларнинг ўзаро тажрибасини таҳлил қилиш, ҳамда "миллий" реновациянинг ноаниқликлари ва муаммоларига эътибор қаратиш муҳимдир. Шу билан бирга, мақолада реновация жараёнида иштирок этган давлат органлари, хусусий сектор, маҳаллий аҳолининг ролини баҳолаш ҳамда уларнинг ўзаро ҳамкорлигининг аҳамиятига оид ўрганишлар келтирилади. Танқидий тизимли ёндашув орқали, тадқиқотда шу каби дастурларнинг аниқ ва таъсирчан тартибда амалга оширилишини таъминлаш учун муҳим таклиф ва тавсияларни келтиришга ҳаракат қилинади.
Мақолада хўжалик юритувчи субъектларда инсон капитали ва унга қилинган инвестициялар бухгалтерия ҳисоби ва таҳлилини такомиллаштириш масалалари очиб берилган. Инсон капиталига инвестицияларни молиявий ҳисобот элементи сифатидаги талқини ёритилган ҳамда уни ҳисоб ва ҳисоботда акс эттириш услубиёти таклиф этилган.
Ушбу мақолада харажатлар иқтисодий категорияси бўйича илмий қарашлар тадқиқи, нодавлат таълим ташкилотларида амалга ошириладиган харажатлар таркиби, ушбу харажатларни бевосита ва билвосита харажатларга таснифлаш орқали харажатлар таркибини белгилаб олиш масалалари, шунингдек, нодавлат таълим ташкилотида асосий ва қўшимча фаолият турлари бўйича амалга оширилган харажатларни бухгалтерия ҳисобида акс эттиришга оид илмий таклиф ва тавсиялар ўрин олган.
Ўзбекистонда баҳолаш хизматлари бозори (БХБ)нинг ривожланишида мустақил (холис) рейтинг баҳолаш институтлари (РБИ)нинг ролини ошириш иқтисодий шаффофлик, инвестицияларни жалб этиш ва корхоналарнинг глобал рақобатбардошлиги учун асосий омилдир. Мақолада Ўзбекистон Республикасининг баҳолаш соҳасидаги қонунчилик ишлари, РБИларининг мустақиллигини таъминлашнинг долзарб муаммолари, халқаро стандартларга (RICS, REV) мослаштириш зарурлиги, шунингдек, Давлат активларини бошқариш агентлигининг амалиётидаги баҳолаш тизимларининг натижадорлиги таҳлил қилинади. Янги баҳолаш мезонларининг жорий этилиши (KPI асосида) ва ҳудудларни ижтимоий-иқтисодий ривожлантиришда рейтинг тизимининг аҳамияти назарда тутилади. Тадқиқот натижаларига кўра, мустақил баҳолашнинг самарадорлигини ошириш учун кадрлар тайёрлаш, электрон ахборот платформаларини (БФЯАП) ривожлантириш ва халқаро тажрибалардан фойдаланиш таклиф этилади.
Мазкур мақолада суғурта соҳасига рақамли ва молиявий технологияларни самарали қўллаш орқали суғурта компаниялари томонидан таклифларни шахсийлаштириш имкониятлари ўрганилган ва таҳлил қилинган.
Мақола Ўзбекистонда жисмоний шахсларнинг даромад солиғи мисолида тўғри солиқларнинг аҳамиятини оширишга бағишланган бўлиб, тадқиқот доирасида олимларнинг фикрлари келтирилган. Шунингдек, жисмоний шахсларнинг даромад солиғи бўйича прогрессив солиқ ставкасини Ўзбекистонда қўллашнинг зарурияти мавжудлиги ва унинг ўзига хос модели таклиф қилинган
Мазкур мақолада мамлакатда солиқ соҳаларида тадбиркорлик фаолиятини юритиш учун қулай шарт-шароитлар яратиш, бизнес доираларнинг ишончини янада мустаҳкамлашга қаратилган кенг кўламли ислоҳотларни такомиллаштиришда ҳудудлараро солиқ инспекциясини ўрни ва аҳамияти ёритилган. Шу билан бирга, Ўзбекистон солиқ тизимида ҳудудлараро солиқ инспекцияси амалга оширилаётган айрим муҳим ислоҳотлар ўрганилиб, хориж тажрибаси, мамлакатимизда уни қўллаш бўйича илмий-амалий хулоса ва таклифлар ишлаб чиқилган.
Ушбу мақолада меҳнатга ҳақ тўлаш ва иш ҳақи фонди тушунчалари назарий, услубий ва ҳуқуқий жиҳатдан ўрганилган. Ўрганишлар асосида меҳнатга ҳақ тўлаш фонди ҳамда иш ҳақи фонди тушунчаларига муаллифлик таърифи шакллантирилиб, унинг таркиби таклиф этилган. Мазкур таркиб корхоналарда меҳнатга ҳақ тўлаш молиявий ҳисобда ҳам солиқ солиш мақсадида турли имтиёзларни қўллаш учун асос бўлиши мумкинлиги келтирилган.
Мақолада солиқ маъмуриятчилигининг самарадорлигини баҳолаш мезонлари муҳокама қилинган. Солиқ маъмуриятчилигининг самарадорлигини баҳолашга қаратилган турли назарий ёндашувлар ўрганилиб, Ўзбекистон ҳукумати учун самарадорликни баҳолаш ва ўлчаш бўйича мезонлар таклиф қилиниб, мавзу якунида хулоса шакллантирилган.
Ушбу мақолада рақамли божхона хизматлари кўрсатилишини йўлга қўйишда божхона менежментини ташкил этишнинг муаммолари ўрганилган. Божхона органлари фаолиятини рақамлаштиришдан кўзланган асосий мақсадлар сифатида бизнес жараёнларини оптималлаштириш, божхона тўловлари ундирувчанлигини ошириш, яширин иқтисодиётга қарши курашиш ва хавфларни минималлаштириш бўйича қабул қилинган норматив ҳужжатлар тавсифланган. Божхона органлари фаолиятини рақамлаштиришга таъсир кўрсатувчи омиллар ва рақамлаштирилганлик даражаси кўриб чиқилган. Шунингдек, рақамли божхона хизматларини кўрсатилишини йўлга қўйишда божхона менежментини ташкил этишдаги муаммоларни бартараф этиш бўйича илмий-амалий таклиф ва тавсиялар ишлаб чиқилган.
Ушбу мақоласавдо хизматлари тизимини ривожлантиришнинг моҳияти ва зарурияти,савдо хизматларини ривожлантиришнинг ташкилий-иқтисодий механизмларини такомиллаштириш, савдо корхоналарининг стратегик рақобатбардошлигини таъминлаш ва рақобат стратегияларини шакллантиришнинг назарий ва услубий жиҳатларини ишлаб чиқиш, савдода хизмат кўрсатиш соҳасини яхшилаш йўлларини таклиф қилиш ва савдода хизматлар соҳасининг хусусиятларини ҳисобга олиш масалаларига бағишланган.
Мазкур мақолада тўқимачилик саноатида логистика ва етказиб бериш занжирларини бошқариш бўйича хорижий тажрибалар таҳлил қилинган. 1980-йиллардан бошлаб, “Аниқ вақтида” (just in time) консепсияси ва АPS (Advanced Planning and Scheduling) тизимлари логистика жараёнларининг самарадорлигини оширишда муҳим омил бўлгани кўрсатилган. Supply Chain Management (SCМ) ёндашуви стратегик самарадорликка эришишда логистик жараёнларни ягона тизим сифатида бошқаришни таклиф қилади. Мақолада Хитойнинг логистика соҳасидаги тадқиқотлари ва бу борадаги ўзига хос ёндашувлари, шунингдек, халқаро стандартларга мослашуви муҳокама қилинган. Хусусан, ресурсларни бошқариш, етказиб берувчилар билан ҳамкорлик, ва иқтисодий фойда яратиш имкониятлари бўйича амалий тажрибалар тақдим этилади.
Ушбу мақолада республикамизда амалга оширилаётган инвестиция сиёсати, халқаро инвестицияларни жалб қилиш тизими, улар учун яратилган шарт-шароитлар, иқтисодиётга ўзлаштирилган ва ўзлаштирилмаган инвестицияларнинг статистик таҳлили ҳамда соҳадаги муаммо ва камчиликларни бартараф этиш учун амалий таклиф ва тавсиялар ишлаб чиқилган.
Мазкур мақолада Ўзбекистонда кичик ва ўрта тадбиркорликни ривожлантириш жараёнида яшил логистика концепциясини жорий этишнинг назарий‑методологик асослари таҳлил қилинди. Муаллифлар томонидан илгари сурилган «уч даражали» трансформация модели инфратузилма модернизацияси, операцион рақамлашув ва қиймат трансфери босқичларини қамраб олиб, яшил логистика амалиётини босқичма‑босқич татбиқ этишни таклиф этади.
Мақолада давлатимиз ҳудудида фаолият кўрсатаётган эркин иқтисодий зоналар ўртасидаги муносабатлар ва амалга оширилаётган солиқ сиёсатининг мазмуни кўриб чиқилади. Бунда, эркин иқтисодий зоналарнинг фаолияти ва олиб борилаётган солиқ сиёсатининг самарадорлик даражаси ўртасидаги боғлиқлик, давлатнинг эркин иқтисодий зоналарни ташкил этиш соҳасидаги фаолияти ва уларнинг мамлакат иқтисодиётига таъсир даражаси ҳамда амалга оширилаётган солиқ сиёсати самарадорлигини ошириш бўйича назарий таклиф ва амалий тавсиялар ишлаб чиқишдан иборат.