Ushbu maqolada globallashuv jarayonlari va uning mamlakat iqtisodiy xavfsizligiga ta’siri, shuningdek iqtisodiy xavfsizlikka tahdid soluvchi ichki va tashqi omillar atroflicha o‘rganilgan.

Ушбу мақолада кичик бизнес корхоналари ишлаб чиқариши иқтисодиётни модернизация қилиш шароитига мослаштириш зарурати инновацион инфратузилмасини шакллантиришга қизиқишнинг кучайишига олиб келди, чунки истиқболларни аниқлаб, ривожланишнинг келгуси тенденцияларини олдиндан кўрмай, бозор шароитида тармоқнинг рақобатбардошлигини ошириш чора-тадбирларни ишлаб чиқишнинг деярли иложи йўқ. Шу боис кичик бизнес корхоналар ишлаб чиқариши инновацион хизматлар инфратузилмасини ривожлантириш чора-тадбирларини ишлаб чиқиш унга таъсир этувчи муҳим ички ва ташқи омиллар ёритилган.

Ushbu maqolada foyda tushunchasi, uning qanday shakllanishi va unga ta'sir etuvchi omillar ko'rib chiqilgan. Foydaga ko'plab omillar ta'sir qiladi va ular ikki guruhga bo'lingan: tashqi va ichki omillar. Bank foydasi bankning kredit, depozit, hisob-kitob va boshqa turdagi bank faoliyatini amalga oshirishi asosida shakllanadi. An'anaga ko'ra, eng katta ulush marjaga to'g'ri keladi, ya'ni depozit va kredit foizlari o'rtasidagi farq. Ilmiy ishda 2023 yil davomida butun bank tizimidagi amaliy ma’lumotlar ham o‘rganilib, tahlil qilingan. Ushbu ma'lumotlarga asoslanib, daromadlar va xarajatlar moddasining eng katta ulushi aniqlandi. Bundan tashqari, siz foizlar va foizsiz daromadlarning o'sishi va kamayishi dinamikasini kuzatishingiz mumkin.

Maqolada tijorat banklarida aktivlarni tarkibi va ularni guruhlash, muammoli aktivlarning yuzaga kelish sabablari hamda ularni paydo bo‘lishiga ta’sir etuvchi ichki va tashqi omillar, ularning tahlili asosida o‘rganilgan. Shuningdek, banklarning kreditlash jarayonidagi muaamoli kreditlarga olib keluvchi belgilari ham yoritilgan.

Maqolada paxta va to‘qimachilik klasterlari misolida O‘zbekiston Respublikasi sanoat klasterlarida iqtisodiy xavfsizlikning dolzarb masalalari tahlil qilingan. Iqtisodiy xavfsizlikning mohiyati nazariy nuqtai nazardan o‘rganilib, unga baho berishning ahamiyati bayon etilgan. Shuningdek, paxta-to‘qimachilik klasterlarining iqtisodiy ko‘rsatkichlari tahlil qilinib, ularning iqtisodiy barqarorligi va xavfsizligini ta’minlash bo‘yicha tavsiyalar berildi.

Ushbu maqolada makroiqtisodiy tahlillarda qo’llaniladigan DSGE modelinig ta’rifi, uning strukturasi, foydalanish shartlari, hamda uning tenglamalari haqida tahlilimizni olib boramiz. Qo’shimcha ravishda, ushbu modelning boshqa modellardan farqi va uni o’rganishga hissa qo’shgan mualliflarning ushbu model bo’yicha fikrlari bilan ham ushbu maqola davomida tanishamiz.

Ushbu maqolada Qoraqalpog'iston, O'zbekiston mintaqasidagi mehmonxona
ob'ektlarining kam bandligi muammosi ko'rib chiqiladi. Tadqiqot ushbu muammoni hal
qilishning turli strategiyalari va yondashuvlarini, jumladan marketing tashabbuslari, xizmat ko'rsatish sifatini yaxshilash, infratuzilmani rivojlantirish, investitsiyalarni jalb qilish va hamkorlikni mustahkamlashni ko'rib chiqadi. Muallif mintaqada turizmni rivojlantirishga hissa qo'shishi mumkin bo'lgan mehmonxonalar bandligini oshirishga kompleks yondashuvni taklif etadi.

Ushbu maqolada tannarx buxgalteriya hisobi va moliyaviy hisob o‘rtasidagi aloqalar, farqlar va ularning tashkilot boshqaruvidagi o‘rni tahlil qilinadi. Tannarx buxgalteriya hisobi tashkilot ichida strategik va operatsion qarorlar qabul qilish uchun ma’lumotlar taqdim etsa, moliyaviy hisob tashqi tomonlarga korxonaning moliyaviy holatini aks ettiradi. Maqolada tannarx buxgalteriya hisobi va moliyaviy hisobning foydalanuvchilari, maqsadi, yo‘nalishlari va hisobot standartlari bo‘yicha taqqoslanishi keltirilgan. Shuningdek, ularning bir-birini qanday to‘ldirishi va korxonaning umumiy samaradorligini oshirishga xizmat qilishi ochib berilgan. Maqola menejerlar, buxgalterlar va tadqiqotchilar uchun dolzarb va amaliy ahamiyatga ega.

Мазкур мақолада мамлакатда солиқ соҳаларида тадбиркорлик фаолиятини юритиш учун қулай шарт-шароитлар яратиш, бизнес доираларнинг ишончини янада мустаҳкамлашга қаратилган кенг кўламли ислоҳотлар ёритилган. Бундан ташқари, Ўзбекистон иқтисодиёти ўсиб бораётган, ички ва хорижий инвестицияларни жалб этиш истагида бўлган мамлакат сифатида солиқ тизимини ислоҳ қилиш муҳимлигини эътироф этди. Шу билан бирга, Ўзбекистон солиқ тизимида амалга оширилаётган айрим муҳим ислоҳотлар ўрганилиб, хориж тажрибаси, мамлакатимизда уни қўллаш бўйича илмий-амалий хулоса ва таклифлар ишлаб чиқилган.

Ушбу мақолада Ўзбекистон телекоммуникация корхоналарида инновацион фаолият самарадорлигини баҳолаш методологияси кўриб чиқилган. Методологияда ҳисобга олинган асосий кўрсаткичлар инновацион фаоллик даражаси, инновацияларни жорий этишдан олинган иқтисодий ва ижтимоий натижалардир. Методология инновацион фаолият самарадорлигини баҳолаш ва янада такомиллаштириш йўналишларини аниқлаш имконини беради.

Maqolada, kambag‘allikni qisqartirish va aholi turmush darajasi yaxshilash bo‘yicha xorij va mahalliy olimlarning tadqiqot natijalari tahlil qilingan. Kambag‘allikni qisqartirish bo‘yicha yaratilgan tizim hamda kelgusi rejalar to‘g‘risida tahliliy fikrlar ilgari surilgan. Dunyoda aholi turmush darasini oshirishga ta’sir etuvchi ichki va tashqi omillar va ularga qaratilgan islohotlar, kambagʻallikni qisqartirish boʻyicha olib borilayotgan ilmiy tadqiqotlar keng koʻlamda davom etmoqda. Jumladan, isteʼmol savati, yashash minimumi, minimal isteʼmol xarajatlari miqdorining optimal nuqtasi hamda kambagʻallik va qashshoqlik chegaralarini aniqlash mezonlarini ishlab chiqish va bunda mahallabay ishlash tizimi asosida aholi uchun xususiy tadbirkorlik yoʻnalishlariga doir ilmiy-tadqiqot ishlari to‘g‘risida mulohazalar keltirilgan. Adabiyotlar tahlil qismida mamlakatimizda kambag‘allikni qisqartirish bo‘yicha chiqarilgan meyoriy xujjatlar keltirib o‘tilgan. Mahallabay ishlash tizimi asosida aholi turmush darajasini yanada rivojlantirish bo‘yicha taklif va tavsiyalar bayon etilgan.

Илмий мақолада ҳозирги кундаги банклар инқирозида тижорат банклари ликвидлигига таъсир қилувчи омиллар кўриб чиқилган. Бунда, банкнинг ликвидлиги нафақат банкнинг ички, балки ташқи омилларга ҳам боғлиқдир. Шунингдек, даромад келтириш нуқтаи-назаридан ресурсларни оқилона жойлаштириши банкларнинг молиявий барқарорлигига, хусусан, ликвидлилигига ижобий таъсир қилади. Айни пайтда, банклар томонидан ажратилган кредитлар сифатининг пастлиги, муаммоли кредитлар ҳажмининг ортиши банк ликвидлилигига салбий таъсир кўрсатмоқда. Мазкур ҳолат ўз навбатида банкнинг кредит сиёсатида ҳам муайян камчиликлар мавжудлигидан далолат беради. Тижорат банки ликвидлилигини бошқаришда унга таъсир этувчи омилларни доимий кузатув объектига айлантирган ҳолда, уларнинг салбий таъсирини бартараф этиш юзасидан таъсирчан чоралар кўриш мақсадга мувофиқ саналади.

Ўзбекистон иқтисодиёти ўсиб бораётган, ички ва хорижий инвестицияларни жалб этиш истагида бўлган мамлакат сифатида солиқ тизимини ислоҳ қилиш муҳимлигини эътироф этди. Шу билан бирга, Ўзбекистон солиқ тизимида амалга оширилаётган айрим муҳим ислоҳотлар ўрганилиб, хориж тажрибаси, мамлакатимизда уни қўллаш бўйича илмий-амалий хулоса ва таклифлар ишлаб чиқилган.

Ушбу мақолада маҳсулот таннархига таъсир этувчи ички ва ташқи омилларнинг иқтисодий аҳамияти ва уларнинг таъсирини баҳолаш учун иқтисодий моделлаштириш ва прогнозлаш методлари таҳлил қилинган. Шунингдек, мақолада иқтисодий моделлаштириш ва прогнозлашнинг амалий қўлланилиши ва уларнинг ишлаб чиқариш корхоналари фаолиятига таъсири ҳам ёритилган. Изланишлар натижалари бўйича илмий таклиф ва амалий тавсиялар берилган.

Ушбу мақолада республикамизда хорижий ва маҳаллий инвестицияларни жалб этиш стратегиясини амалга оширишда мақсадли кўрсаткичларининг истиқболдаги молиялаштириш манбалари баён этилган.

Maqolada hududlarda turizmning rivojlanishiga taʼsir etuvchi omillar batafsil tahlil qilinadi. Turizmni rivojlantirishda tashqi va ichki omillarning oʻrni va ahamiyati muhokama etiladi.